Home
Zoek
Beeld
Op deze pagina vind je handige tips voor de bediening van een Mac.
Als je nog niet zo bekend bent met de Mac of als je de basisbegrippen en -functies nog
eens wilt doornemen, lees dan vooral het eerste deel met de basis.
In het tweede deel vind je bedieningstips die het gebruik van de Mac aanzienlijk
makkelijker en leuker maken.
De informatie is gebaseerd op macOS Sonoma 14.
Tip: Bij de uitleg hieronder staan kleine schermkopieën. Klik daarop om deze te vergroten en doe dat nogmaals om weer te verkleinen.
Een gedetailleerde inhoudsopgave van deze pagina vind je in de sitemap.
Deel 1. De basis
Als je de Mac hebt aangezet en je toegangscode hebt ingevoerd dan kom je terecht op het bureaublad. Boven het bureaublad staat de menubalk, onderin staat het Dock met favoriete apps:
.
Als je op dat ikoontje klikt, dan verschijnen opties die voor de hele Mac gelden, zoals:
Als je in de browser Safari bezig bent, dan is dat de actieve app. Je ziet de naam Safari naast het
Apple-menu staan. Alle opties in de menubalk hebben betrekking op Safari. Dus als je in
de menubalk op Safari klikt, of op Archief, of op Weergave of een ander menu-item
dan gelden alle getoonde opties voor Safari:
Maar als je in de tekstverwerker Pages bezig bent, dan is dat de actieve app. Naast het Apple-menu zie je Pages
staan. Klik daarop of op een ander item in de menubalk om alle opties voor Pages te zien:
Ben je in een notitie bezig, dan staat naast het Apple-menu Notities.
Klik je op Archief dan kun je een nieuwe notitie maken:
Ben je in een e-mail bezig, dan staat naast het Apple-menu Mail.
Klik je op Archief dan kun je een nieuw bericht maken:
Klik op een ikoontje om wifi in te stellen, te zoeken met
Spotlight, het
Bedieningspaneel
te gebruiken, aan
Siri
vragen te stellen en opdrachten te geven, en klik op de datum/tijd voor het
Berichtencentrum en widgets.
Zoals je ziet aan de hyperlinks worden deze begrippen later uitgelegd.
De muis en/of het trackpad zijn essentieel bij het gebruik van je Mac.
Je kunt deze aanpassen aan jouw wensen en dat maakt de bediening aanzienlijk prettiger.
De beschrijving hieronder richt zich op de muis, maar hetzelfde geldt voor het trackpad.
Het standaard muispijltje op de Mac is vrij klein. Je kunt dit eenvoudig aanpassen en het pijltje een duidelijke kleur geven:
Op de Mac kun je je redden met enkel de "gewone" muisklik, dat is wat je normaal gesproken met je wijsvinger op het linkerdeel van de muis doet (als je rechtshandig bent).
Het is echter handig om ook het secundair klikken (ofwel rechtsklikken) te gebruiken.
Hiermee krijg je namelijk makkelijker toegang tot extra mogelijkheden: er
verschijnt een menu met opties bij het muispijltje op het scherm. Zonder secundair klikken dien je in de menubalk de gewenste optie aan te klikken en dat vereist meer handelingen.
Voorbeeld van secundair klikken.
Bij de map waarop secundair geklikt is, verschijnt een menu met opties in beeld.
Dezelfde opties zijn opgenomen in verschillende onderdelen van de menubalk.
Je kunt secundair klikken door op het toetsenbord de Control-toets ingedrukt te houden en vervolgens met de muis te klikken.
Maar het is makkelijker om de rechtermuisknop te gebruiken voor secundair klikken, dan is de
Control-toets niet nodig. Om de rechtermuisknop te activeren doe je het volgende:
In de uitleg op deze website wordt verder gesproken over rechtsklikken. Je kunt dat dus doen met Control+Klik of door rechts op de muis te klikken.
Als je op de Magic Mouse van Apple naar beneden veegt, of op een muis met een wieltje naar beneden rolt, of op het trackpad naar beneden veegt, wil je dan dat de tekst op je scherm omhoog gaat of omlaag?
Het lijkt een klein verschil, maar als je het ene gewend bent en de muis of het trackpad doet het andere,
dan is dat niet bevorderlijk voor je humeur...
Gelukkig kun je de scrolrichting aanpassen:
Kun je goed zien wat er op het scherm van je Mac gebeurt? De standaard tekst is vrij klein en ook de "symbolen" (pictogrammen, ofwel ikoontjes) zouden een maatje groter kunnen.
Je kunt de weergave van tekst, symbolen en vensters groter maken voor betere leesbaarheid.
Ga hiervoor naar de Systeeminstellingen > Beeldschermen. Je ziet daar vijf
blokjes met tekst: van "Grotere tekst" bij de meeste linkse tot "Meer ruimte" bij de meeste rechtse.
Klik op een van de blokjes voor de grootte die je het best bevalt.
De vensters van veel apps hebben aan de linkerzijde een navigatiekolom, bijv. Finder, Mail, Muziek en Podcasts.
Je kunt de grootte van de navigatiekolom aanpassen via Systeeminstellingen >
Weergave; maak een keuze bij Symboolgrootte navigatiekolom.
Bij een aantal individuele apps kun je de symboolgrootte en tekstgrootte aanpassen, bijv. voor Finder. Zorg dat je de Finder-app gebruikt en klik dan
in de menubalk op Weergave > Toon weergaveopties.
Er zijn nog enkele mogelijkheden om de inhoud van het scherm beter zichtbaar te maken.
Je leest erover op
deze webpagina van Apple
.
Je kunt een app op verschillende manieren starten:
Later in deze uitleg lees je meer over het Dock.
De eerste app in het Dock is Finder. Klik erop en klik daarna in de navigatiekolom van Finder
op Apps.
In het rechterdeel van het venster zie je dan een lijst met alle apps die op je Mac staan. Dubbelklik op een app om die te starten:
Bij de Geavanceerde Mac tips lees je meer over Finder.
Standaard staat in het Dock de Launchpad-app. Klik erop en je scherm toont ikoontjes van alle
apps op je Mac. De weergave lijkt op die van een iPhone en iPad. Klik op een app om die te
starten:
Later in deze uitleg lees je meer over het Launchpad.
Een gestarte app verschijnt als venster op je bureaublad. Je kunt een venster verplaatsen door de titelbalk (de bovenste regel van een venster) te slepen naar een andere positie.
Elk venster toont linksboven gekleurde rondjes voor de volgende handelingen:
Heb je veel vensters geopend, druk dan een aantal keren op de
sneltoets Command+Tab om te bladeren door de ikoontjes van de vensters. Laat de toetsen los om het venster van de desbetreffende app te openen.
Later in deze uitleg lees je over Mission control;
ook dat is een mogelijkheid om alle geopende vensters makkelijk in beeld te krijgen.
Tot zover de basis. Bij de bedieningstips lees je meer over apps en vensters.
Er zijn ontzettend veel instellingen op de Mac, vele honderden! Er zijn instellingen per app en er zijn systeeminstellingen. De laatste werken voor de hele Mac, de eerste uiteraard voor een specifieke app.
Je vindt de instellingen per app door de desbetreffende app te gebruiken en vervolgens in de menubalk op de naam van de app te klikken.
Je vindt de systeeminstellingen via het Apple-menu, helemaal links in de menubalk. Je kunt ook de Systeeminstellingen-app openen, dat is het ikoontje met het tandwiel. Beide zijn hetzelfde.
Handig: In de navigatiekolom van de systeeminstellingen staat bovenaan een zoekveld. Daarmee vind je makkelijk een bepaalde systeeminstelling. Terwijl je een zoekterm invult, verschijnen daaronder al suggesties.
Spotlight is de zoekfunctie op de Mac. Je kunt er van alles mee vinden wat op de Mac staat en je kunt het meteen bekijken of afspelen. Denk aan documenten, e-mails, afbeeldingen, filmpjes, muzieknummers, spreadsheets, contacten, afspraken, herinneringen enz.
Spotlight kan ook op internet zoeken. Wil je de openingstijden van Artis weten: vraag het aan Spotlight (tip: in plaats van typen kun je het natuurlijk ook dicteren.) Het is ook mogelijk om "opdrachten" te geven aan Spotlight, zoals:
Je kunt Spotlight op verschillende manieren starten:
Tip: Gebruik de pijltjestoetsen van je toetsenbord om door de zoekresultaten te bladeren. Druk op de Command-toets om de locatie van een map of bestand op je Mac te zien.
Siri is jouw persoonlijke assistent. Je kunt vragen stellen:
en opdrachten geven:
Je start Siri door simpelweg
Hé Siri
tegen je Mac te zeggen. Of je klikt rechtsboven in de
menubalk op het Siri-ikoontje. Of hou F5 ingedrukt. Zo nodig ga je naar
Systeeminstellingen > Siri en Spotlight om dit aan te zetten.
Ook erg handig is de mogelijkheid om tekst te dicteren. In plaats van te typen spreek je gewoon tekst in. Voor een e-mail, document, zoekopdracht... overal waar je kunt typen, kun je ook dicteren.
Er zijn verschillende mogelijkheden om dicteren te starten. Je zou op F5 kunnen drukken of via
menubalk > Wijzig de optie "Start dicteerfunctie" kunnen kiezen.
Maar het makkelijkst is om zelf een toetscombinatie te kiezen om te dicteren. Je doet
dat in Systeeminstellingen > Toetsenbord onder het kopje "Dicteerfunctie":
Zodra je dicteren start, verschijnt een microfoontje bij de cursor en kun je beginnen!
Deel 2. Bedieningstips
In het deel met basisinformatie heb je al kunnen lezen over het bureaublad. Hier volgen meer mogelijkheden:
De achtergrond van het bureaublad instellen
Widgets op het bureaublad zetten
Meerdere bureaubladen (Spaces) gebruiken
Je kunt een eigen foto als achtergrond op het bureaublad zetten. Of je kiest een standaard foto van Apple (al dan niet bewegend) of je kiest simpelweg een achtergrondkleur.
Ga hiervoor naar Systeeminstellingen > Achtergrond en maak je keuze.
Handig: Je kunt vanuit Finder een foto in het kleine voorbeeldvenster bij de Systeeminstellingen slepen (de blauwe rechthoek op de afbeelding hiernaast).
Vanaf macOS Sonoma 14 kun je widgets op je bureaublad zetten. Widgets zijn kleine vensters met actuele informatie, bijv. het weer, batterijstatus, aandelenkoersen, notities, de tijd en meer.
Om widgets toe te voegen of te veranderen, rechtsklik (of Control+Klik) je op een leeg deel van het bureaublad. Daarna klik je op Wijzig widgets. De vensters die je in gebruik had, schuiven tijdelijk naar de zijkant en onderin beeld verschijnt de widgetkiezer. Daarin staan standaard ook widgets die voor de iPhone beschikbaar zijn:
Klik op een widget of sleep het naar het bureaublad. Klik op het min-teken
bij een widget om die te verwijderen.
Om je wijzigingen te bewaren klik je op een leeg deel van het bureaublad; daarmee keer je terug naar de
vensters waarmee je eerder werkte. Je merkt dat de widgets dan "opgaan" in de achtergrond van je bureaublad.
Om al jouw widgets te zien zonder overlappende vensters, klik je op een leeg deel van het bureaublad. Als je op een widget klikt, spring je in de meeste gevallen naar de bijbehorende app.
Wil je liever niet dat vensters opzij schuiven en widgets verschijnen als je op een leeg deel van
het bureaublad klikt? Ga dan naar Systeeminstellingen > Bureaublad en Dock,
blader naar het kopje "Bureaublad en Stage Manager" en kies bij "Klik op achtergrond om bureaublad te tonen" voor Alleen in Stage Manager in plaats van Altijd.
Bij dezelfde systeeminstellingen vind je een stukje lager onder het kopje "Widgets" nog enkele opties die je kunt aanpassen.
Als je vaak met veel apps tegelijk werkt, kan het handig zijn om meerdere bureaubladen
te maken. Bijv. een bureaublad met apps voor je werk (Pages, Keynote, Numbers),
een bureaublad met verschillende Safari-vensters en een bureaublad voor anders apps.
Zo kun je veel dingen "tegelijk" doen, terwijl je werkruimte overzichtelijk blijft.
Een bureaublad wordt ook wel aangeduid als een Space, een werkruimte.
Je kunt op verschillende manieren een extra bureaublad maken. Bijv. door twee apps in
Split view samen het volledige scherm te laten gebruiken. Je leest er
hier over.
Je kunt ook met Mission control bureaubladen maken en beheren. Kijk
hier voor details.
Handig: Heb je meerdere bureaubladspaces in gebruik en wil je die
weer terugzien als je je Mac herstart, zorg er dan voor om bij het uitzetten van de Mac
een vinkje te plaatsen bij Heropen vensters bij opnieuw inloggen.
Je leest meer over spaces op
deze webpagina van Apple
.
Het bureaublad is een populaire plek om van alles neer te zetten: recente downloads, documenten waaraan je werkt, favoriete songs, een paar mooie foto's van een familiefeest... Voor je het weet wordt het een rommeltje.
Om het een beetje overzichtelijk te houden kun je Stapels gebruiken:
de ikoontjes van de bestanden worden dan visueel op elkaar gelegd zodat een stapel ontstaat.
Bijv. een stapel met alle afbeeldingen en een andere stapel met muziek (dus per soort bestand).
Of een stapel met bestanden die dezelfde aanmaakdatum hebben. Of een stapel bestanden die dezelfde
tags hebben.
Om in te stellen hoe stapels worden gegroepeerd (soort, aanmaakdatum, tags of iets anders) rechtsklik je op het bureaublad en kies je Toon weergaveopties. Je maakt je keuze bij "Groepeer stapels op".
Als je op een stapel klikt, dan verschijnen de individuele ikoontjes
van de bestanden in de stapel.
Als je rechtsklikt op het bureaublad kun je stapels "aan- of uitzetten" en de groepering aanpassen:
Je kunt de vier hoeken van je Mac-scherm interactief maken! Dat wil zeggen, als je het muispijltje helemaal naar linksboven, linksonder, rechtsboven of rechtsonder schuift, dan wordt bijv. schermbeveiliging ingeschakeld, Launchpad gestart, een snelle notitie geopend of de sluimerstand aangezet.
Deze handige functie zet je aan in Systeeminstellingen > Bureaublad en
Dock. Blader helemaal omlaag: rechtsonder staat de knop "Interactieve hoeken...".
Klik erop en maak een keuze per hoek:
In het deel met basisinformatie heb je al kunnen lezen over de menubalk. Hier volgen meer mogelijkheden:
Klik op de schuifjes rechts in de menubalk om het bedieningspaneel te openen. In het paneel kun je makkelijk de helderheid van het beeldscherm aanpassen, het geluid harder of zachter zetten, een ander wifi-netwerk kiezen en meer.
Vind je het makkelijker om het ikoontje van bijv. geluid rechts in de menubalk te zien
zodat je het geluid vlotter kunt aanpassen? Sleep het dan van het bedieningspaneel in
de menubalk.
Je kunt zo'n ikoontje verwijderen door de Command-toets ingedrukt te houden en het ikoontje
uit de menubalk te slepen.
Het is ook mogelijk om knoppen (ook wel "modules" of "regelaars" genoemd) toe te voegen aan het bedieningspaneel. Ga daarvoor naar Systeeminstellingen > Bedieningspaneel.
Zo kun je onder het kopje "Andere modules" bijv. meer of minder knoppen opnemen.
Klik rechts in de menubalk op de datum en tijd. Daarmee verschijnt een venster met bovenin Meldingen van bijv. nieuwe e-mails, podcasts, agenda-items en herinneringen. Onder de meldingen staan Widgets.
Je bepaalt zelf welke meldingen in het berichtencentrum verschijnen. Ga naar Systeeminstellingen > Meldingen. Klik eerst rechts op een app en kies vervolgens voor die app of je meldingen toestaat en zo ja, welke.
Widgets ben je hierboven al tegengekomen
bij het bureaublad. Zoals je daar las, kun je widgets kiezen en op de door jou gewenste
plaats op het bureaublad zetten.
Ook als je in de menubalk op datum/tijd klikt, verschijnt een kolom met widgets.
Zo werkten de widgets vòòr macOS Sonoma 14. Nu zijn beide mogelijkheden beschikbaar.
Rechtsklik op een widget voor meer opties, o.a. om de grootte van een widget aan te passen.
In het deel met basisinformatie heb je al kunnen lezen over het Dock. Hier volgen meer mogelijkheden:
Klik je één keer op een app-ikoontje in het Dock, dan start je de app.
Voor een aantal apps is het handig rechts te klikken (of lang te klikken) op een app-ikoontje
in het Dock: bijv. bij
Pages, Keynote en Numbers.
Daarmee verschijnt een pop up-venster met bovenin recente documenten,
presentaties of spreadsheets. Klik daar op een bestand en je kunt er meteen verder aan werken.
Misschien ook handig voor je: in het pop up-venster dat je hiernaast ziet, klik je op
Opties en vervolgens op Open na inloggen.
Daarmee start de app voortaan automatisch op als je de Mac aanzet.
Tip: Heb je een app een of meer keren geopend? Tik dan twee keer met de Magic Mouse of via het trackpad op de app in het Dock. Bijv. bij Safari krijg je dan de Safari-vensters te zien, bij Pages krijg je een balk met miniaturen van recente documenten.
Wil je het Dock groter of kleiner weergeven? Of wil je dat ikoontjes in het Dock vergroten als je de muis eroverheen schuift? Zie je het Dock liever links of rechts op het scherm dan onderaan? Recente apps, wil je dat die rechts in het Dock verschijnen? En voor de fijnproevers, wil je dat er een stip ("aanduiding") onder actieve (geopende) apps staat?
Ga naar Systeeminstellingen > Bureaublad en Dock.
Onder het kopje "Dock" vind je instellingen voor grootte, vergroting, positie op scherm en meer.
Tip: Rechtsklik op een van de verticale streepjes rechts in het Dock. Daarmee verschijnt een klein venster waarmee je ook een aantal Dock-instellingen kunt aanpassen.
Meer of minder in het Dock opnemen
Je kunt apps, mappen, documenten, websites e.d. toevoegen aan het Dock:
Leuk gimmick: als je een map in het Dock hebt gezet en erop klikt, dan verschijnt de inhoud
als een waaier.
Je kunt dat overigens kiezen door in het Dock rechts te klikken op de map en een keuze te maken
bij "Geef inhoud weer als".
Wordt het een beetje te vol in het Dock? Rechtsklik (of klik lang) op een ikoontje in het Dock, klik op Opties (indien beschikbaar) en vervolgens op Verwijder uit Dock.
In het deel met basisinformatie heb je al kunnen lezen over apps en vensters. Hier volgen meer mogelijkheden:
Soms is het handig om een app twee of drie keer te openen. Dan kun je de vensters naast elkaar zetten zodat je ze tegelijk ziet - bijv. Safari met de website van het Rijksmuseum en nog een keer Safari met de website van de NS om te zien hoe laat de trein naar Amsterdam vertrekt.
Als je een app een tweede (derde, vierde...) keer wilt openen, rechtsklik dan op het ikoontje van de
app in het Dock en klik op Nieuw venster.
Je sleept een venster naar een andere positie op het scherm met de titelbalk (de bovenste regel van het venster). Je kunt de grootte van een venster aanpassen door het muispijltje op een vensterrand te schuiven zodat het pijltje verandert, vervolgens sleep je het venster groter of kleiner.
In het venster van veel apps staat bovenin een knoppenbalk. Hier zie je de knoppenbalken van Finder, Mail en Pages:
De knoppen maken het gebruik van de app aanzienlijk makkelijker. Soms zou je willen dat er meer of andere
knoppen in de balk staan... Gelukkig kan dat!
Rechtsklik (of Control+Klik) op de knoppenbalk en kies Pas knoppenbalk aan.
Er verschijnt een groot venster met allerlei knoppen, bijv. van de Mail-app:
De knoppen in het venster kun je naar de balk slepen. De knoppen die al in de balk staan bewegen: je kunt ze eruit slepen.
Met Launchpad krijg je een snel en duidelijk overzicht van alle apps op je Mac.
Als je wilt kun je de ikoontjes in een andere volgorde slepen om het terugvinden makkelijker te maken.
Wil je een app verwijderen van de Mac? Houd dan de Option-toets ingedrukt zodat de ikoontjes gaan
"wiebelen". Bij de apps die je kunt verwijderen staat een kruisje. Klik erop en bevestig de
verwijdering.
Als je veel apps hebt is het handig om groepen ("mapjes") met apps te maken: je sleept het ikoontje van een app op een andere en er ontstaat een groep. Je kunt een naam aan de groep geven. Net als op de iPhone en iPad kun je een app ook weer uit een groep slepen.
Het Launchpad-scherm met onderin drie groepen.
Heeft jouw Launchpad een aantal schermen met veel apps en groepen? Gebruik het zoekveld bovenaan het scherm om snel een app te vinden. Je kunt meteen typen om te zoeken.
Ook handig: rechtsklik het Launchpad-ikoontje in het Dock voor een alfabetische lijst met apps.
Met split view kun je twee vensters samen het volledige scherm in beslag laten nemen. Het werkt heel eenvoudig: schuif de muis op het groene rondje linksboven in een venster en wacht dan even (of druk lang op het groene rondje), je krijgt dan de optie om dat venster links of rechts op het scherm te plaatsen:
Nadat je voor links of rechts hebt gekozen, kun je meteen op een tweede venster klikken dat dan het
andere deel van het scherm vult.
De verticale lijn tussen de twee vensters kun je verslepen om de ene app meer en de andere wat minder
ruimte te geven:
Tijdens de schermvullende weergave van de twee vensters is de menubalk niet zichtbaar. Schuif de muis
tot de bovenrand van het scherm om de menubalk weer in beeld te krijgen en te gebruiken.
Om terug te keren naar kleinere vensters klik je op een groen rondje of druk je op de Escape-toets van het toetsenbord.
Tip: Je kunt meerdere keren split view gebruiken met twee vensters. Je kunt
bijv. twee Safari-vensters met verschillende websites in een split view hebben gezet, en ook de
vensters van de Mail-app en Notities-app in split view gebruiken.
Om dan te schakelen van de ene split view naar de andere... kun je het beste Mission control
gebruiken. Daarover gaat het volgende onderwerp.
Stel, je hebt een aantal apps geopend: twee keer Safari met verschillende websites, Mail,
Notities, Muziek, Contacten, Keynote en Rekenmachine.
De twee Safari-vensters heb je in
split view gezet en ook Mail en Notities staan in split view.
Nu ben je in een notitie bezig en wil je even de rekenmachine gebruiken. Maar hoe vind je die zo gauw? Oplossing: open Mission control. Daarvoor druk je op F3, of tik je met twee vingers twee keer op de Magic Mouse, of veeg je met drie vingers omhoog op het trackpad of start je de Mission control-app.
Met Mission control kun je snel vensters vinden, extra bureaubladen ("spaces") maken en ook schakelen tussen split view schermen. Als je Mission control start, dan gebeurt het volgende:
Tip: Mission control is ook handig als je veel vensters hebt geopend zonder dat je split view gebruikt of extra bureaubladen hebt gemaakt. Je ziet dan namelijk op het scherm in één keer alle vensters in verkleinde weergave. Schuif de muis over een verkleind venster om te zien welke app het is. Klik er vervolgens op om ernaartoe te springen:
In het begin is het wat gepuzzel, maar Mission control kan helpen je werkzaamheden op de Mac te
organiseren. Meer hierover lees je op
deze webpagina van Apple
.
Hieronder lees je over de volgende onderwerpen:
Druk op de toetsen Control+Command+Spatiebalk en een venster met talloze emoji en symbolen verschijnt. Met het zoekveld bovenaan kun je de meest geschikte vinden.
Dubbelklik op een emoji of symbool om het op te nemen in de e-mail, notitie of het document waarin je bezig bent.
Onderin het venster staan ikoontjes voor de verschillende categorieën; tik daar op het dubbele pijltje naar rechts om ook symbolen e.d. te vinden.
Voor meer opties en een andere presentatie klik je op het vierkante blokje rechtsboven in het venster. In deze uitgebreide versie kun je ook een lijst met favorieten aanleggen:
Het toetsenbord van de Mac is standaard ingesteld voor Nederlands. Dat klinkt voor de hand liggend, maar heeft een nadeel: het typen van klinkers met accenten is lastig:
Gelukkig is er een alternatief. Als je de instelling van het toetsenbord wijzigt naar VS (International) - PC dan werkt alles gewoon als voorheen en gebruik je voor accenten zogeheten "dode" toetsen (net zoals je in Windows doet):
Om de toetsenbordinstelling te veranderen van Nederlands naar VS (International) - PC doe je het volgende:
NB Om het Euro-teken € te typen, gebruik je Shift+Option+2.
Er is nog een manier om niet alleen klinkers, maar ook allerlei tekens met accenten te
gebruiken.
Hierboven las je al over het typen van emoji en symbolen vanuit het pop up-venster
dat je krijgt met sneltoets Control+Command+Spatiebalk.
Als je daar de uitgebreide versie opent en klikt op Latijn(s), dan kun je kiezen uit een scala
aan tekens:
Wat je typt, wordt automatisch gecontroleerd op spelling. Daarbij wordt de taal vanzelf herkend,
dus dat maakt het makkelijk.
Heb je een woord goed getypt maar geeft de spellingscontrole aan dat het fout is,
dubbelklik dan het woord, rechtsklik erop en kies Voeg spelling toe.
Je kunt de spellingscontrole automatisch door jou verkeerd getypte tekst laten vervangen
door woorden uit het woordenboek. Maar dat wil nog al eens tot iets anders leiden dan jouw
bedoeling was.
Je kunt deze automatische vervanging uitzetten in Systeeminstellingen >
Toetsenbord: klik onder het kopje "Tekstinvoer" bij Invoerbronnen op Wijzig en zet vervolgens het schuifje bij "Corrigeer spelling automatisch" uit.
Bij de toetsenbord-instellingen kun je via de knop Tekstvervangingen
woorden opgeven die automatisch worden vervangen als je ze typt in bijv. een e-mail of document,
zoals:
Sneltoetsen zijn toetscombinaties waarbij je de Command-, Control-, Option-, Shift-
en/of Fn-toets ingedrukt houdt en vervolgens op een andere toets drukt. Daarna laat je beide toetsen los. Het werkt net zoals bij het typen van een hoofdletter: dan druk je "tegelijk" op de Shift-toets en een letter.
Met sneltoetsen kun je handelingen uitvoeren zonder gebruik van een muis of trackpad.
In macOS zijn ontzettend veel sneltoetsen. Zowel voor algemene bediening als per app. Hierbij een selectie van handige sneltoetsen:
Kijk voor een uitgebreid overzicht van sneltoetsen op
deze webpagina van Apple
.
Je kunt sneltoetsen veranderen en zelf nieuwe toevoegen.
Bestaande toetsen wijzigen of aan/uitzetten doe je in
Systeeminstellingen > Toetsenbord: klik daar op de knop Toetscombinaties.
Kijk op
deze webpagina van Apple
om te zien hoe je sneltoetsen toevoegt.
Je kunt op verschillende manieren vastleggen wat er op je scherm staat of gebeurt: zowel in de vorm van een afbeelding als in een filmpje.
Het volledige scherm vastleggen
Een deel van het scherm vastleggen
De schermafbeelding-app
Meer informatie hierover vind je op
deze webpagina van Apple
.
Safari is de browser van Apple. Het staat standaard op de Mac en het is een perfecte app om mee te internetten. Hieronder lees je over de volgende mogelijkheden:
Wat wil je zien op de startpagina?
Gebruik het adresveld ook om te zoeken
Zoek op een webpagina met Command+F
Bladwijzers, favorieten en de favorietenbalk
Meerdere tabbladen en vensters openen
Zet een website op je bureaublad of in het Dock
Als je de Safari-app opent, dan verschijnt standaard de startpagina.
Misschien vind je het handig om daar ikoontjes van je favoriete websites te zien
zodat je er met één klik naartoe kunt.
Je kunt ook veelbezochte pagina's kiezen, een privacyrapport, jouw leeslijst en meer.
Je kunt zelfs een achtergrond kiezen voor de startpagina.
Klik op de schuifjes rechtsonder op de startpagina (of rechtsklik op de pagina) om je keuze te maken:
In het midden van de bovenste regel in Safari staat het adresveld. Je kunt daar het adres van een website intypen, bijv. "artis.nl" of "adamcomputerhulp.nl":
Datzelfde veld is ook een zoekveld. Je kunt er een zoekopdracht intypen, bijv. "artis openingstijden" of "hoe werkt Safari op de Mac".
Vul je het exacte adres van een website in, dan opent meteen die website. In alle andere gevallen wordt jouw ingetypte tekst gebruikt om te zoeken en krijg je een lijst met zoekresultaten.
Safari gebruikt standaard Google als zoekmachine. Wil je liever gebruik maken van bijv. DuckDuckGo of Yahoo, klik dan in de menubalk op Safari > Instellingen > Zoeken en maak je keuze.
Over het zoeken naar een website las je in het vorige onderwerp. Als je eenmaal op een webpagina bent
en je wilt daar zoeken naar iets, wat doe je dan?
Stel, iemand vertelde je dat je op de Mac met Siri kunt praten. Nu ben je bij de
Mac-tips van Adam Computerhulp en je verwacht dat op deze pagina wel iets over Siri zal staan.
Hoe zoek je naar Siri op deze pagina?
Het antwoord is: met sneltoets Command+F. Druk op Command en de F-toets (van Find) en typ
Siri in het zoekveld dat bovenin Safari verschijnt.
Naast het zoekveld zie je hoe vaak het woord Siri op de webpagina staat en met de pijltjes
kun je ernaartoe springen. Klik op Gereed om het zoekveld te sluiten.
Je kunt websites waar je regelmatig naartoe gaat opslaan als bladwijzer. Jouw meestbezochte websites kun je zelfs opslaan als favoriet. Daarmee kun je ze later snel terugvinden.
Ga hiervoor naar de desbetreffende website en klik in de menubalk op
Bladwijzers > Voeg bladwijzer toe (of druk op Command+D).
In het kleine venster kies je bovenin de map (bladwijzers of favorieten) om een link
naar de website op te slaan:
Je kunt mappen maken voor bladwijzers en favorieten, ze organiseren (sleep ze in een map), naam wijzigen, verwijderen etc. Klik hiervoor in de menubalk op Bladwijzers > Wijzig bladwijzers. Rechtsklik daar op een regel voor diverse opties:
Tip: Zet de favorietenbalk aan! Daarmee verschijnt boven
de webpagina een regel met je favoriete websites. Klik hiervoor in de menubalk op
Weergave > Toon favorietenbalk.
Heb je veel favorieten? Maak dan een map om ze te organiseren. Ook de map verschijnt
in de favorietenbalk (zoals "Demo" in de schermkopie hierboven).
Tabbladen:
Klik in de rechterbovenhoek van het Safari-venster op de plus om een extra tabblad
te openen. Dat kun je een aantal keren doen, zodat je "tegelijk" meerdere websites
kunt bezoeken.
Klik op een tabblad om daar de website te zien. Om de tabbladen in een andere volgorde te zetten
sleep je een tabblad naar links of rechts.
Om een tabblad te sluiten wijs je met de muis op een tabblad en klik je op het kleine kruisje dat dan verschijnt.
Tips:
Klik in de rechterbovenhoek van het Safari-venster op de twee blokjes om
miniaturen van de geopende websites te zien.
Tabbladgroepen:
Safari biedt veel mogelijkheden met tabbladen. Als je ze vaak gebruikt, kun je ook met tabbladgroepen werken.
Een tabbladgroep heeft een naam en bevat een aantal tabbladen.
Bijv. Nieuws met websites van kranten. Of Werk waarin je websites opneemt die je vaak voor je werk gebruikt. Door zo'n groep te openen
krijg je meteen alle websites in de groep op tabbladen.
Je maakt een tabbladgroep door linksboven in Safari op het pijltje naast het bladwijzer-ikoontje te klikken.
Of je rechtsklikt op een tabblad en kiest Zet in tabbladgroep.
Vensters:
Met tabbladen kun je dus meerdere websites openen. En dat alles binnen één venster.
Misschien vind je het handiger om meerdere vensters te openen; dan kun je ze naast elkaar op het bureaublad zetten om ze tegelijk te zien.
Je opent een tweede (derde, vierde...) Safari-venster als volgt: rechtsklik op Safari in het Dock en kies Nieuw venster of klik in de menubalk op Archief > Nieuw venster.
Tip: Wat ook handig is om een extra venster te openen: sleep een tabblad uit het Safari-venster; daarmee krijg je een nieuw Safari-venster met de website die je op dat tabblad had geopend.
Privévensters:
Een privévenster werkt net als een gewoon venster alleen wordt jouw
browsegeschiedenis dan niet opgeslagen. Je opent een privévenster ook met
een rechtsklik op Safari in het Dock of vanuit Archief in de menubalk.
Als je dat doet, zie je bovenin het venster ter herinnering wat privé inhoudt:
Je hebt al gelezen over bladwijzers en favorieten waarmee je snel een website kunt openen. Er is nog een handige manier om websites snel beschikbaar te maken: je kunt een ikoontje van een website op je bureaublad zetten. Je zou zelfs een map op je bureaublad kunnen maken met daarin ikoontjes van je favoriete websites.
Je doet dit als volgt: open een van je favoriete websites, klik in het adresveld op de naam van de
website (bijv. adamcomputerhulp.nl) en sleep het naar het bureaublad.
Daarmee krijg je een standaard @-ikoontje met daaronder de naam van de website.
Wil je liever een ander ikoontje dan het apenstaartje? Rechtsklik dan op het ikoontje en
klik op Toon info. Je kunt een afbeelding slepen naar de
linkerbovenhoek waar nu het apenstaartje staat.
Om een website in het Dock te zetten open je de site in Safari en klik je in de menubalk op Archief > Voeg toe aan Dock.
Ga in Safari naar YouTube.com
en speel een filmpje af.
Als je rechtsklikt op het filmpje, dan verschijnt een menu van YouTube. Als je nog een keer
rechtsklikt op het filmpje, dan verschijnt een menu van Safari met daarin de optie
Activeer beeld in beeld.
Klik op die optie en het filmpje verschijnt buiten Safari op jouw beeldscherm. Je kunt het verplaatsen
naar een van de schermhoeken en je kunt de grootte ervan aanpassen door randen te slepen.
Ook als je Safari minimaliseert blijft het filmpje in beeld, zodat je andere vensters op je bureaublad kunt gebruiken.
Hierbij nog een aantal handigheidjes voor Safari:
Bladeren met de spatiebalk
Druk op de spatiebalk om een pagina vooruit te bladeren. Druk op Shift+spatiebalk om een pagina terug te bladeren.
Tekstgrootte aanpassen voor alle websites
Hiervoor klik je in de menubalk op Safari > Instellingen
> Geavanceerd. Bij Toegankelijkheid zet je een vinkje voor "Gebruik nooit een lettergrootte kleiner dan"
en kies je een grootte.
Tekstgrootte aanpassen voor één website
Hiervoor rechtsklik je op het adres van de website (de "url"), klik vervolgens op Instellingen voor "naam website" en verhoog het zoomniveau van bijv. 100% naar 125%.
In- en uitzoomen op een webpagina
Naast het aanpassen van de tekstgrootte, kun je ook in- en uitzoomen op een webpagina. Daarmee
wordt alles groter of kleiner.
Je zoomt in met Command++ (dus de Command en de plus-toets), en je zoomt uit met Command+-.
Als je een muis met een wieltje hebt, druk dan op Command en draai aan het wieltje om in en uit te zoomen.
Pas de knoppenbalk aan om het je makkelijker te maken
Net als veel andere apps kun je de knoppenbalk van Safari aanpassen aan jouw wensen.
Kijk hier voor details.
Gebruik de Homepage voor jouw meestgebruikte website
Heb je dankzij de vorige korte tip de Homepage-knop
toegevoegd in de knoppenbalk?
Klik in de menubalk op Safari > Instellingen > Algemeen om een website
aan de homepage te koppelen.
Een website of webpagina per e-mail delen
Hiervoor klik je op het Delen-ikoontje
of druk je op Command+I. Klik rechtsboven
in de e-mail op "Verstuur webmateriaal als" om te kiezen wat je
stuurt: de hele webpagina, een pdf of alleen een link naar de pagina.
Een webpagina later lezen via de leeslijst
Hiervoor klik je in de menubalk op Bladwijzers > Zet in leeslijst.
Je opent de leeslijst later via het bladwijzer-ikoontje
.
Wachtwoorden opslaan in de sleutelhanger
Klik hier om over
de wachtwoordmanager van Apple te lezen op de pagina met Mac beveiligingstips.
Privacy
Klik hier
om over privacy-aspecten zoals het blokkeren van cookies en advertenties
te lezen op de pagina met Mac beveiligingstips.
Meer informatie over Safari vind je op
deze webpagina van Apple
.
Kies de weergave die jou het beste bevalt
Postbussen en Slimme postbussen
Gebruik tabbladen om te schakelen tussen postbussen
Met markeringen vind je e-mails snel terug
Gebruik regels voor automatische acties
De standaard weergave van de Mail app.
Links de navigatiekolom met favorieten, slimme postbussen en één of meer e-mailaccounts
met hun postbussen ("e-mailmappen").
Daarnaast de lijst met e-mails in de geselecteerde postbus.
Rechts de "voorvertoning" van een e-mail met daarboven de knoppenbalk.
Je kunt de weergave van de Mail-app op veel punten aanpassen. Hieronder volgen de meest bruikbare mogelijkheden.
Je hebt waarschijnlijk een iCloud e-mailadres. Mogelijk ook een Gmailadres van je Google
account. En misschien van Microsoft een Hotmail of Outlook e-mailadres, verder
nog van KPN, XS4ALL, Ziggo, Upcmail, Yahoo...
Al je e-mailaccounts kun je opnemen in de Mail-app. Handig om ze op één plek bij elkaar te
hebben, en vooral ook omdat je dan makkelijker in alle e-mails kunt zoeken en er zelfs slimme
postbussen voor kunt maken.
Om een e-mailaccount toe te voegen aan de Mail-app klik je in de menubalk op Mail
> Voeg account toe.
Kies een van de bekende accountnamen, zoals iCloud, Microsoft of Google, en volg de voorgelegde stappen.
Voor een e-mailadres van bijv. KPN of Ziggo tik je op
Andere Mail-account. Alle Nederlandse aanbieders hebben informatie op hun website staan over het toevoegen van een account in de Apple Mail-app. Zoek even met Google naar deze informatie.
Een postbus is hetzelfde als een e-mailmap. Bijv. de postbus met inkomende e-mails, verstuurde e-mails, concepten, archief etc.
Je kunt zelf makkelijk een postbus toevoegen. Ga je eerdaags op vakantie naar Frankrijk,
dan zou je daarvoor een postbus kunnen maken om er alle vakantiemails in op te slaan.
Om een postbus te maken schuif je het muispijltje in de navigatiekolom op de naam van
het e-mailaccount. Klik op de plus die dan verschijnt en typ de naam van de nieuwe postbus.
Wil je een nieuwe postbus binnen een bestaande postbus maken (je hebt al een postbus met de naam Vakantie
en daarin wil je nu postbus Frankrijk toevoegen)?
Rechtsklik dan op de bestaande postbus (Vakantie) en kies Nieuwe postbus.
In het rechtsklik-menu staan nog veel meer opties, bijv. om een postbus te verwijderen of de naam ervan te wijzigen.
Slimme postbussen
Misschien vind je het handig om bijv. alle e-mails die je van familie krijgt in één postbus
te kunnen terugvinden. En dat van alle e-mailaccounts in jouw Mail-app.
Dus als je van neef Johan een mail hebt ontvangen op je Gmailadres, van tante Anne
een cc mail op je iCloudaccount en van je jongste dochter een mail op je Outlook-adres...
je vindt ze allemaal in één slimme postbus.
Om dit voorbeeld waar te maken klik je in de menubalk op Postbus > Nieuwe slimme postbus. Je geeft de postbus een naam en vult daaronder in welke mails in de slimme postbus moeten worden weergegeven:
NB Een slimme postbus verplaatst e-mails niet! Het is enkel een filter om e-mails te tonen.
Misschien vind je het handig als je meerdere tabbladen in de Mail-app kunt gebruiken. Dan kun je bijv. op het ene tabblad je inkomende mails bekijken en op een ander tabblad je verstuurde mails.
Om tabbladen te gebruiken klik je eenmalig in de menubalk op Weergave > Toon tabbladbalk. Daarmee krijg je net zo'n balk als in Safari. Klik rechts in de balk op de plus voor een extra tabblad. En klik op het kruisje in een tabblad om het te sluiten.
Tip: Klik in de menubalk op Weergave > Toon alle tabbladen voor een handig overzicht. Je kunt ook een tabblad uit het venster slepen zodat het een nieuw Mail-venster wordt.
Je kunt een gekleurd vlaggetje aan een e-mail toekennen. Dat heet officieel
markering.
Rechtsklik in de e-maillijst op een e-mail en kies een vlaggetje.
In de navigatiekolom verschijnt bij favorieten vanzelf Gemarkeerd. Klik erop en je ziet per gekleurd vlaggetje hoeveel e-mails er zijn. Klik op een vlaggetje en de e-mails verschijnen.
NB Wil je een afzender als "VIP" markeren? Ook dat kan. Je leest erover bij de korte tips.
Je kunt de Mail-app automatische acties laten uitvoeren op basis van regels:
Om een regel te maken klik je in de menubalk op Mail > Instellingen. Op tabblad Regels klik je op Voeg regel toe en daarna vul je de gegevens in:
Klik op OK nadat je de regel hebt gemaakt. Je krijgt dan de vraag of de regel meteen moet worden toegepast op reeds ontvangen mails. Bij "Out of office" is dat dus niet het geval!
Als je een paar letters van een e-mailadres intypt in het Aan, Cc of Bcc veld, dan
verschijnt een lijst met suggesties waaruit je kunt kiezen. Handig, want dan hoef je niet steeds
het hele e-mailadres in te typen.
De e-mailsuggesties komen uit twee bronnen: de Contacten-app en de lijst met
eerder gebruikte e-mailadresssen.
Krijg je foutieve, verouderde of ongewenste suggesties, kijk dan eerst in de Contacten-app om
het daar aan te passen.
De lijst met eerder gebruikte e-mailadressen kun je bekijken en
aanpassen door vanuit de Mail-app in de menubalk op Venster > Geadresseerdenoverzicht
te klikken.
Je kunt daar regels verwijderen en ook toevoegen aan je Contacten-app.
Bij sommige e-mailaccounts heeft jouw mailbox een maximale grootte. Ga je eroverheen dan krijg je eerst een aantal waarschuwingen en uiteindelijk kan het gebeuren dat e-mails niet langer binnenkomen. Dan wordt het dus tijd om e-mails op te ruimen.
Maar vaak is het een puzzel om erachter te komen wat je moet opruimen. Een map met 500 e-mails die grotendeels uit tekst bestaan neemt minder ruimte in beslag dan een map met 10 e-mails waarin bijlagen, foto's en filmpjes zijn opgenomen.
Gelukkig helpt de Mail-app je uit de brand. Rechtsklik op een willekeurige postbus in een e-mailaccount en klik dan op Toon accountinfo. Daarmee krijg je een duidelijk overzicht van de grootte per postbus.
Klik in de menubalk op Mail > Instellingen. Op het tabblad Reclame kun je een filter inschakelen voor ongewenste reclame:
Op het tabblad Privacy kun je privacybescherming in Mail aanzetten:
Tip: Klik in de menubalk op Mail > Instellingen > Accounts, klik op een account, klik op Postbusinstellingen en kies bij de optie "Wis ongewenste reclame" bijv. Na één maand.
Hierbij nog een aantal handigheidjes voor de Mail-app:
Pas de knoppenbalk aan om het je makkelijker te maken
Net als veel andere apps kun je de knoppenbalk van de Mail-app aanpassen aan jouw wensen.
Kijk hier voor details.
Nieuwe e-mail ophalen
Klik in de knoppenbalk op het envelop-ikoontje. Daarmee worden de laatste
e-mails binnengehaald.
Snelle acties
Schuif in een ontvangen e-mail de muis in het bovenste deel van de e-mail,
daar waar de afzender, het onderwerp en de geadresseerde staan. Daarmee verschijnen
op de horizontale streep ikoontjes waarmee je snel de mail kunt verwijderen,
beantwoorden en doorsturen
Vips
Schuif in een ontvangen e-mail de muis in het bovenste deel van de e-mail,
daar waar de afzender, het onderwerp en de geadresseerde staan.
Links van de afzender verschijnt een sterretje. Klik erop, het sterretje kleurt geel
en vanaf dat moment wordt de afzender als Very Important Person beschouwd.
In de navigatiekolom verschijnt onder favorieten vanzelf Vips. Klik erop om snel alle
mails per Vip te vinden.
Maak vanuit een e-mail een foto met je iPhone of iPad
Heb je een iPhone of iPad? Je kunt je mobiele apparaat gebruiken als camera voor de Mac!
Klik hier om erover te lezen.
Meer informatie over de Mail-app vind je op
deze webpagina van Apple
.
Hieronder lees je over de volgende korte en handige tips:
Staat er iets in de oven, heb je een afspraak later vandaag of werk je tegen een deadline aan? Het kan handig zijn als de Mac elk kwartier, half uur of uur even zegt hoe laat het is.
Je kunt dit instellen bij Systeeminstellingen > Bedieningspaneel. Klik onder het kopje "Alleen menubalk" op de knop Klokopties. Vervolgens zet je het schuifje aan bij "Zeggen hoe laat het is".
Als je een venster minimaliseert met het gele rondje in de linkerbovenhoek, dan verschijnt het als
miniatuur rechts in het Dock.
Wil je geen miniatuur, dan kun je een app verbergen met Command+H.
Alle vensters van de app sluiten dan. Je opent ze weer door in het Dock op het app-ikoontje te klikken.
Wel prettig voor je ogen: de donkere modus. De meeste lichte achtergronden met zwarte tekst veranderen in donkere achtergronden met witte tekst.
Je zet de donkere modus snel aan of uit via het Bedieningspaneel. Klik erop en klik vervolgens op het woord Beeldscherm. Met één klik op Donkere modus ziet alles er opeens heel anders uit.
Weet je hoe je kunt kopiëren, knippen en plakken op de Mac? Bijvoorbeeld in tekstverwerker Pages, notities, e-mails...
overal waar je kunt typen kun je ook iets plakken.
De Mac biedt verschillende mogelijkheden om te kopiëren, knippen en plakken: via de menubalk, met sneltoetsen en
met secundair klikken. Je vindt uitleg met filmpjes op deze pagina.
Heb je de smaak te pakken gekregen en wil je meer tips lezen? Kijk dan bij de Geavanceerde Mac tips. Ook de Mac beveiligingstips zijn aanraders.
Op de Mac vind je meer informatie door in de menubalk op Help te klikken.
Reageren?
Heb je een vraag of heb je hulp nodig? Wil je een reactie geven?
Stuur een e-mail naar adamcomputerhulp@gmail.com.