Op deze pagina vind je handige tips voor het gebruik van een Windows 10 computer.
Er zijn wel honderd tips mogelijk, want Windows kan natuurlijk ontzettend veel.
Maar we beginnen hier met een aantal eenvoudige zaken die het werken op de computer wat makkelijker maken. Zwaarder geschut vind je bij andere onderwerpen, bijv. bij de
Geavanceerde Windows tips.
De uitleg op deze pagina is gebaseerd op Windows 10. De meeste functies werken ook in Windows 11, maar soms op een iets andere manier.
Tip: Bij de uitleg hieronder staan veel schermkopieën; klik daarop om deze te vergroten en doe dat nogmaals om weer te verkleinen.
Als je je computer aanzet, dan krijg je eerst het vergrendelingsscherm te zien met een foto en in grote cijfers de tijd. Druk op de enter-toets van je toetsenbord, dan verschijnt het aanmeldingsscherm waar je je wachtwoord intypt.
Daarna krijg je het bureaublad te zien (het kan trouwens zijn dat jouw computer zo is ingesteld dat je geen vergrendelings- en/of aanmeldingsscherm krijgt te zien; dan kom je dus meteen terecht op het bureaublad).
Het bureaublad is eigenlijk het beginscherm van Windows. Het heeft vaak een foto als achtergrond
(hieronder lees je hoe je een eigen foto kunt gebruiken)
en op het blad staan ikoontjes - die heten officieel pictogrammen.
Elk ikoontje is een app; een app is een programma waarmee je iets kunt doen. Bijv. internetten, e-mailen, naar muziek luisteren enz. Praktisch alles wat je op de computer doet, doe je met een app.
De onderste regel van het bureaublad is de taakbalk. Het eerste ikoontje op die balk is de belangrijkste: dat is de Windows startknop.
Als je er één keer op klikt, dan verschijnt het Windows startmenu. Klik je nog een keer op de startknop dan verdwijnt het startmenu weer.
Startmenu: de naam zegt het al. Het is een menu (een overzicht) van allerlei apps en andere dingen die je kunt starten. Het startmenu bestaat uit drie onderdelen:
Tip: kijk eens op je toetsenbord, links van de spatiebalk. Daar vind je een toets met het Windows-logo, net als de startknop op het scherm. Als je één keer op die toets drukt, verschijnt het startmenu. Druk er nog een keer op en het startmenu verdwijnt.
Je kunt de ikoontjes op het bureaublad en de tegels in het startmenu aanpassen. Dat kun je doen om het starten van een app makkelijker te maken. Er zijn verschillende mogelijkheden - kies de manier die jou het beste uitkomt.
Hieronder zie je in twee filmpjes hoe je aanpassingen kunt maken. Klik onder een filmpje op
voor uitleg.
In het eerste filmpje zie je hoe je de grootte van het startmenu aanpast. Zo kun je meer ruimte maken voor tegels.
Daarna worden tegels in het startmenu gemaakt voor de apps Excel, PowerPoint en Word.
Ze komen samen in een groep te staan.
Zoals je zult zien, kun je zo'n groep in een keer op een andere plaats in het startmenu zetten.
Ook de grootte van tegels kun je aanpassen.
Klik hier voor uitleg over wat er in het filmpje gebeurt
Sluit dit venster
In het volgende filmpje zie je hoe je een app op verschillende manieren makkelijk bereikbaar kunt maken: als tegel in het startmenu, als ikoontje in de taakbalk en als ikoontje op het bureaublad. Je ziet hoe je dit doet en hoe je het weer ongedaan maakt.
Klik hier voor uitleg over wat er in het filmpje gebeurt
Sluit dit venster
Tip: Klik hier om te lezen hoe je de knoppen en ikoontjes in de taakbalk kunt aanpassen.
De standaard letter in Windows is vrij klein. Je kunt die makkelijk vergroten in de Windows instellingen.
Om naar instellingen te gaan klik je op de Windows startknop en daarna op het tandwiel (of je houdt de Windows-toets op je toetsenbord ingedrukt en drukt dan op letter i).
Klik op Systeem. Bij het beeldscherm zie je Schaal en lay-out. Pas daar de grootte van tekst aan door bijv. 125% of 150% te kiezen.
Het kan ook handig zijn de muisgrootte en de kleur ervan aan te passen. Een kleine wit pijltje is niet altijd makkelijk te vinden op je scherm. Een grotere blauwe pijl bijvoorbeeld werkt een stuk prettiger.
Om naar de Windows instellingen te gaan klik je op de Windows startknop en daarna op het tandwiel (of je houdt de Windows-toets op je toetsenbord ingedrukt en drukt dan op letter i).
Klik op Toegankelijkheid en klik daarna in de kolom links op Cursor en aanwijzer. Om de muis (de "aanwijzer") te vergroten verplaats je het schuifje naar rechts. Eronder staan de mogelijke kleuren waaruit je kunt kiezen.
In Windows doe je van alles met de muis. Je klikt op de linkerknop (eigenlijk de wijsvingerknop), de rechterknop (dat doe je met je middelvinger), je dubbelklikt met links... en er gebeurt van alles.
Soms ben je het spoor een beetje bijster. Moet je nu links- of rechtsklikken? Als je ergens rechtsklikt en je ziet een menu met opties, moet je daarin dan ook rechtsklikken of gebruik je dan weer de linkerknop?
Het antwoord is:
Een handig ezelsbruggetje:
NB Als je je muisvaardigheden wilt vergroten, kijk dan eens bij de online cursus Oefenen met de muis.
Soms ben je op een website en de tekst is slecht te lezen. Of je bent in een document (bijv. pdf, Word, LibreOffice) en je kunt een afbeelding niet duidelijk zien. Je zou even willen inzoomen...
Er is een trucje om in veel apps makkelijk in en uit te zoomen: je gebruikt de Ctrl-toets en het wieltje van de muis.
Je bent nu op de website van Adam Computerhulp. Laten we die als voorbeeld gebruiken:
houd de Ctrl-toets op je toetsenbord ingedrukt en rol dan met het wieltje van je muis omhoog. Alles wordt nu wel heel goed leesbaar!
Rol met het wieltje omlaag en de tekst wordt weer kleiner.
Ook handig: ga naar het bureaublad van je computer en gebruik daar de Ctrl-en-muiswieltje-actie...
Krijg jij nog wel eens een e-mailtje waarin geen enkele smiley of emoji voorkomt?
Emoji zijn leuk en kunnen een "emotie" uitdrukken. Windows heeft er veel beschikbaar, maar je moet ze wel weten te vinden.
De makkelijkste manier is: houd de Windows-toets op het toetsenbord ingedrukt en druk dan op de . (de toets met de punt).
Op de plek waar je aan het typen bent verschijnt een venster met talloze emoji. Je kunt er doorheen bladeren en op de onderste regel kun je een categorie kiezen (je kunt ook bijv. huis typen om emoji met een huis te vinden).
Heb je een mooie emoji gevonden, klik er dan op en het verschijnt meteen in je tekst.
In de vorige tip las je al over het toevoegen van emoji. Op dezelfde manier kun je ook klinkers met accenten typen, evenals symbolen en allerlei tekens.
Druk wederom op de Windows-toets en de toets met de punt. Klik vervolgens bovenin het pop-up-venster op het Omega-symbool Ω. Daarna klik je op de onderste regel in het venster op een ikoontje om de diverse accenten, symbolen en tekens te vinden:
Als je op een accent, symbool of teken klikt, verschijnt het meteen in de tekst die je aan het typen bent.
Tip: De meest gebruikte accenten typ je het makkelijkst met de "dode" toetsen van je toetsenbord. Klik hier om erover te lezen in de Toetsenbord-cursus.
Als je de browser Google Chrome gebruikt, dan is er een handigheidje om een
ikoontje met de website
op je bureaublad te zetten.
Dan klik je voortaan twee keer op het ikoontje om meteen naar die website te gaan.
Een goed voorbeeld is... AdamComputerhulp.nl. Ha, de website die je nu leest! Als je de huidige pagina met Windows-tips op je bureaublad wilt zetten, doe je het volgende in Chrome:
Op je bureaublad staat nu een ikoontje van Adam. Dubbelklik erop en je komt bij deze pagina. Zo kun je dus je meest favoriete websites snel openen zonder eerst de browser te starten.
Veel vensters hebben een witte achtergrond. Achter een computer zit je eigenlijk de hele tijd in een schijnwerper te turen... Bij de instellingen kun je een donkere modus aanzetten - daarmee krijgen veel vensters een zwarte achtergrond. Beter voor je ogen, en het schijnt ook minder elektriciteit te vergen.
Om naar de Windows instellingen te gaan klik je op de Windows startknop en daarna op het tandwiel (of je houdt de Windows-toets op je toetsenbord ingedrukt en drukt dan op letter i).
Klik op Persoonlijke instellingen en klik daarna in de kolom links op Kleuren. Onder het kopje "Kies uw kleur" klik je op Donder.
Zie het verschil bij deze twee afbeeldingen:
Is het scherm helder genoeg? Is het niet te fel of juist te zwak? Je kunt de helderheid van het scherm natuurlijk in de instellingen aanpassen, maar er is een makkelijker manier: klik rechtsonder op je scherm op het ikoontje van het actiecentrum .
Op de onderste regel zie je een schuifbalk voor de helderheid. Sleep het schuifje naar rechts voor meer licht, naar links voor minder.
Computers en privacy... je moet er wel wat voor doen! Windows 10 zet standaard "alle ramen open". Wil je je privacy beschermen, ga dan naar de Windows instellingen en pas dit aan.
Klik hiervoor op de Windows startknop en klik daarna op het tandwiel linksonder (of houd de Windows-toets op je toetsenbord ingedrukt en druk dan op letter i).
Klik op Privacy. Links zie je een kolom met secties waarvoor je privacy kunt instellen. Loop door alle privacy-opties en zet zoveel mogelijk uit. Bijv. bij camera en microfoon: als je die niet gebruikt, kun je ze uitschakelen.
Wees gerust. Zelfs als je alles uitzet, werkt Windows nog steeds goed.
De onderste regel van het bureaublad is de taakbalk.
Je kunt de knoppen en ikoontjes in de taakbalk aanpassen aan jouw wensen.
Kies welke knoppen in de taakbalk staan:
Klik met de rechtermuisknop op een leeg deel van de taakbalk. Een menu verschijnt; in het bovenste deel worden verschillende knoppen genoemd. Regels waar een vinkje voor staat verschijnen in de taakbalk. Door in dit menu op de regel van een knop te klikken, kun je zelf kiezen of de knop wel of niet wordt getoond:
Kies welke ikoontjes in de taakbalk staan:
Wil je het ikoontje van een app verwijderen van de taakbalk (zonder de app van de pc te verwijderen)?
Klik dan met de rechterknop van de muis op dat ikoontje in de taakbalk en klik daarna op
Van taakbalk losmaken:
Wil je het ikoontje van een app toevoegen aan de taakbalk? Een makkelijke manier is om de desbetreffende app te starten zodat het ikoontje ervan in de taakbalk verschijnt. Rechtsklik daarna op dat ikoontje en klik op Aan taakbalk vastmaken:
Als je hierna de app sluit, blijft het ikoontje in de taakbalk staan.
Je kunt ook de volgorde van de ikoontjes veranderen door ze simpelweg naar een andere positie te slepen.
Stel, je bent van alles aan het doen op je computer: je e-mailprogramma staat open, in je browser staat een webpagina, misschien heb je de Windows rekenmachine geopend, enz.
En dan wil je je fotoprogramma starten. Een ikoontje daarvan staat op het bureaublad, maar de vensters van het e-mailprogramma, de browser en rekenmachine liggen daar overheen.
Oplossing: klik op het kleine blokje rechts van het systeemvak en in één keer minimaliseren alle vensters zodat je bij de ikoontjes op je bureaublad kunt.
Ben je uitgekeken op dat saaie bureaublad van Windows? Wil je daar liever een eigen foto zien? Dat kan via de instellingen.
Om naar de Windows instellingen te gaan klik je op de Windows startknop en daarna op het tandwiel linksonder (of je houdt de Windows-toets op je toetsenbord ingedrukt en drukt dan op letter i).
Klik op Persoonlijke instellingen. In de Achtergrond-sectie doe je het volgende:
Nu ziet je bureaublad er een stuk beter uit!
NB Als je de achtergrondfoto van het bureaublad wilt terugvinden en bewaren, kijk dan hier bij de Geavanceerde Windows tips.
Als je aan het internetten bent, gebruik je een browser. Bijv. Google Chrome, Firefox of Edge.
In deze browsers kun je het beeld maximaliseren zodat je meer ziet van de webpagina. Dit bereik je door op F11 te drukken.
Als je nogmaals op F11 drukt, kom je weer terug in de standaard weergave.
Probeer het nu maar eens. Druk op F11 en AdamComputerhulp.nl gebruikt je volledige scherm!
Met Google kun je natuurlijk zoeken naar websites. Met o.a. Bing van Microsoft kan dat ook. Maar als je eenmaal op een webpagina bent en je wilt op die pagina iets vinden, wat doe je dan?
Stel je bent op de Wikipedia-pagina over Amsterdam https://nl.wikipedia.org/wiki/Amsterdam
en je vraagt je af of er iets staat over onderwijs in de stad.
Houd dan de Ctrl-toets op je toetsenbord ingedrukt en druk op de F-toets (F van Find). Een klein venster verschijnt in je browser en je typt daar onderwijs:
Naast het woord waarop je zoekt, verschijnt meteen het aantal keren dat het woord op de pagina staat. Klik op het pijltje naast het zoekwoord om de volgende plek op de pagina te vinden waar het woord voorkomt.
In Chrome en Edge staat het zoekveld bovenin het venster. Bij Firefox staat het onderin.
Heb je de smaak te pakken gekregen en wil je meer tips lezen? Kijk dan bij de Geavanceerde Windows tips. Ook de Windows beveiligingstips zijn aanraders.
Reageren?
Heb je een vraag of heb je hulp nodig? Wil je een reactie geven?
Stuur een e-mail naar adamcomputerhulp@gmail.com.