Op deze pagina vind je tips waarmee je meer uit het Windows besturingssysteem kunt halen.
Je leest hier ook hoe je een Windows computer kunt opschonen.
De uitleg op deze pagina is gebaseerd op Windows 10. De meeste functies werken ook in Windows 11, maar soms op een iets andere manier.
Bij veel tips staat een kleine schermkopie. Klik daarop om deze te vergroten en doe dat nogmaals om weer te verkleinen.
Een gedetailleerde inhoudsopgave van deze pagina vind je in de sitemap.
Er staan al veel apps op je Windows computer, bijv. Agenda, Alarmen en klok, Edge, Foto's, Mail, Verkenner en Weer. Zij zijn onderdeel van het Windows besturingssysteem.
Het kan zijn dat je zelf een app wilt toevoegen aan je computer. Bijv. een spelletje zoals Patience (Solitaire), Sudoku of Mahjong. Of een app om nieuws te lezen, naar de radio te luisteren, Netflix te kijken als je daarop geabonneerd bent etc. Er zijn vele duizenden apps beschikbaar voor Windows.
Je zou apps kunnen downloaden van diverse websites, maar er is nog een optie die makkelijker en veiliger is: de Microsoft Store. Dat is een online "winkel" van Microsoft waar je van alles aantreft voor de computer: spelletjes, apps, films en nog veel meer.
Veel van wat er wordt aangeboden is gratis, soms kost iets geld. Hieronder lees je eerst hoe je iets gratis uit de Store kunt halen; in de
volgende tip
lees je over betaalde apps en hoe je die veilig aanschaft.
De Microsoft Store is zelf een app en staat standaard op je Windows computer. Om de app te openen klik je op de
Windows startknop
en blader je in de kolom met alle apps naar de letter M. Het ikoontje van de store is een boodschappentas met het Windows logo.
Start de Microsoft Store app. Het beginscherm van de store toont telkens nieuwe apps:
Bovenaan het beginscherm staat een regel met o.a. Games, Entertainment, Productiviteit en Deals. Klik erop om te zien wat er zoal beschikbaar is. Op die regel staat ook Zoeken; klik daarop om bijv. naar spelletjes te zoeken. Als je Patience typt zie je al enkele spellen verschijnen; druk op enter en je krijgt het volledige aanbod te zien... voor Patience zijn er 190 apps!
Klik op een app (bijv. Solitaire in het Nederlands) om de details ervan te zien: er staat uitleg, een score van mensen die de app al gebruiken (max. 5 sterren), recensies, schermopnames etc. Ook belangrijk: je ziet of de app gratis is of geld kost:
Spreken de gegevens van de app jou aan, klik dan op de Downloaden-knop. Je krijgt mogelijk de vraag of je dit op al je Windows apparaten wilt gebruiken; in dat geval moet je je aanmelden met een Microsoft-account. Dit kun je doen, maar het is niet nodig (klik dus gerust op
Nee, bedankt).
Nu gaat je computer aan de slag: je ziet de voortgang en binnen een minuut of zo is de app gedownload en geïnstalleerd. Je zou de app meteen kunnen starten/spelen, maar het is handiger op de Windows startknop te klikken om het startmenu te openen. In de kolom met alle apps zie je namelijk de nieuwe app staan:
Klik op de app om deze te starten en het spel te spelen.
Zo makkelijk is het dus om een app toe te voegen aan je computer. En omdat het zo makkelijk is zul je vast nog een paar patience spelletjes downloaden om te kijken of die beter bevallen. Prima!
Heb je uiteindelijk een goede app gevonden, gooi dan na een tijdje de niet gebruikte apps weg. Ook dat kun je in een handomdraai doen zoals je
hier kunt lezen.
Sommige apps kosten geld, vaak een klein bedrag. Veel apps zijn gratis, maar bieden tegen betaling extra mogelijkheden aan.
Je wilt natuurlijk op een veilige manier betalen, zonder enig risico te lopen met bank- of credit cardgegevens. Gelukkig is dat mogelijk: je kunt een Microsoft cadeaukaart (een opwaardeerkaartje) kopen in winkels en online.
Het bedrag daarvan stort je via de Microsoft Store op je Microsoft-account (heb je nog geen Microsoft-account, maak er dan een op
https://account.microsoft.com/
).
Vervolgens kun je het bedrag besteden om apps te kopen.
Bij de kassa van de supermarkt zie je vaak een bord met allerlei cadeaukaartjes. Daar zitten ook Microsoft cadeaukaarten bij met waarden van bijv. 15, 25 of 50 euro.
Let op: de Microsoft cadeaukaart is groen van kleur en toont met grote letters
XBOX.
Ook online kun je bijv. bij
Albert Heijn
of
Primera
zo'n kaartje kopen. Je krijgt dan een code per e-mail toegestuurd.
Na aankoop start je de Microsoft Store-app op je Windows computer en doe je het volgende:
Van links naar rechts: 1) Tik op het poppetje in de Microsoft Store-app en meld je aan. 2) Klik op de drie puntjes en dan op Een code inwisselen. 3) Gebruik de camera of voer de code in.
Meer informatie over het inwisselen van een cadeaukaart of code vind je op
deze webpagina van Microsoft
.
Het kopen van een app (en andere media in de Microsoft Store) is nu heel eenvoudig.
Stel dat je de app "Home Design 3D" voor Euro 9,99 wilt kopen (eerste schermkopie hieronder).
Dan klik je op de knop Kopen en voer je ter bevestiging het wachtwoord van je Microsoft-account in.
Daarop toont Microsoft het saldo van je account en dien je akkoord te gaan met de verkoopvoorwaarden (tweede schermkopie).
Klik ook daar op de knop Kopen en de app wordt direct op je computer gezet. Je kunt meteen aan de slag!
Links: Klik op Kopen om de transactie te starten.
Rechts: Klik op Kopen om de voorwaarden te accepteren.
Als je wilt weten wat het huidige saldo van je account is, meld je dan aan bij je
Microsoft-account
en klik onder het kopje "Payment & billing" op Payment options.
Bovenaan het scherm dat dan verschijnt staat je "Microsoft account balance".
Windows... oftewel vensters. Praktisch alles wat je op een Windows computer doet, gebeurt in een venster. Dat wist je natuurlijk al, maar met die vensters kun je nog aardig wat trucs uithalen - verkleinen, vergroten, verplaatsen, schikken, miniaturen bekijken, twee naast elkaar, vier met gelijke grootte... Belangrijker dan dat het kan, vaak is het ook echt handig!
Hieronder lees je over de volgende mogelijkheden, daarna zie je ze in een filmpje:
Miniatuurweergave van alle vensters
Miniatuurweergave via de taakbalk
Twee vensters die elk exact een half scherm gebruiken
De bovenste regel van elk venster wordt de Titelbalk genoemd. Hier zie je de titelbalken van de verkenner, Chrome en de Mail-app:
Wat handig is aan de titelbalk: klik erop, houd de muisknop ingedrukt en je kunt het venster slepen naar een andere plek op het scherm. Dus als je twee of meer vensters gebruikt en die liggen wat over elkaar heen, met de titelbalk zet je ze naast elkaar.
De drie knopjes rechts ken je vast wel:
Als een venster niet is gemaximaliseerd (dus niet het volledige scherm in beslag neemt) kun je de randen ervan verslepen. Ga met het muispijltje op de rand staan, de muis verandert van vorm, klik en sleep! Zo maak je een venster groter of kleiner.
Sleep de hoeken van het venster om tegelijk de hoogte en breedte van een venster te veranderen.
Heb je meerdere vensters geopend en wil je die schikken? Rechtsklik dan op een leeg deel van de taakbalk en kies een van de volgende opties:
Als het resultaat van het schikken je niet bevalt, rechtsklik dan weer op de taakbalk: daar staat nu ook de optie om het schikken ongedaan te maken.
Heb je een laptop met een touchpad? Veeg dan eens met drie vingers horizontaal over het touchpad. Je ziet dan miniaturen van alle geopende vensters. Blijf heen en weer vegen: je ziet een wit kader om een van de miniaturen; als je dan het touchpad loslaat, opent dat venster.
Heb je geen laptop, dan niet getreurd: houd de Alt-toets ingedrukt en druk een paar keer op de Tab-toets om door de miniaturen te bladeren en een venster te kiezen.
Als alternatief kun je ook nog op de Windows-toets en de Tab-toets drukken. Je ziet wederom miniaturen van alle vensters en kunt op één ervan klikken om erheen te springen.
Van elke actieve app staat een onderstreept ikoontje in de taakbalk, ook als je een app hebt geminimaliseerd. Zet nu eens je muis (zonder te klikken) op een onderstreepte ikoontje in de taakbalk: een miniatuur verschijnt.
Schuif de muis zonder te klikken op de miniatuur en je ziet de inhoud van het venster; andere vensters worden transparant. Je ziet dan tevens een kruisje rechtsboven de miniatuur zodat je het venster en daarmee de app kunt sluiten.
Er zijn van die apps waarbij het handig is om die twee of zelfs drie keer te openen. Bijv. de verkenner of de browser. De eerste keer open je de app gewoon vanuit de lijst met apps of door op het ikoontje in de taakbalk te klikken.
Om een app nogmaals te openen, houd je de Shift-toets ingedrukt en vervolgens klik je met de muis op het onderstreepte ikoontje in de taakbalk.
Als je nu met de muis op het ikoontje in de taakbalk gaat staan (zonder te klikken) dan zie je ook meerdere miniaturen. Schuif de muis erover en de inhoud van het desbetreffende venster wordt getoond.
Voor deze tip is speciale aandacht nodig. Lees het minstens twee keer door en bekijk vooral het tweede filmpje hieronder...
Stel dat je enkele apps hebt gestart, bijv. Wordpad met een document, browser Chrome en de rekenmachine. Nu wil je in het Wordpad-document iets schrijven waarover je op internet hebt gelezen met Chrome. Dan is het handig als Wordpad de ene helft van het scherm in beslag neemt en Chrome de andere helft.
Windows heeft daar een truc voor bedacht: klik op de titelbalk van Wordpad en sleep het venster zover naar links dat het muispijltje de rand van het scherm raakt; laat dan de muisknop los. Nu neemt Wordpad precies de linkerhelft van het scherm in beslag.
Windows laat daarna automatisch in de rechterhelft miniaturen zien van alle andere geopende apps, in dit geval dus van Chrome en de rekenmachine. De bedoeling is dat je op één van de miniaturen klikt zodat die de rechterhelft van het scherm in beslag neemt (maar als je niet op een van de miniaturen klikt, maar gewoon ergens in Wordpad klikt, dan springen Chrome en de rekenmachine weer terug naar hun oorspronkelijke grootte).
Een speciale truc die heel handig is om twee vensters elk een half scherm te laten gebruiken. En het gaat nog iets verder: je kunt de verticale lijn in het midden (daar waar de twee vensters elkaar raken) naar links of rechts slepen om het ene venster iets meer of minder breed te maken - het andere venster beweegt dan mee.
Na de vorige tip met twee vensters begrijp je dat het ook met vier vensters kan: je kunt de titelbalk van een venster naar de linkerbovenhoek van je scherm slepen totdat het muispijltje de rand van het scherm raakt; daarmee krijgt dat venster een kwart van het scherm tot zijn beschikking.
Zo kun je ook drie anders vensters naar de linkeronderhoek, rechterbovenhoek en rechteronderhoek slepen om tot een kwartet vensters te komen met voor elk venster evenveel ruimte.
Klinkt bijzonder, maar vaak zijn vier vensters teveel van het goede. Met twee werkt het wel zo makkelijk.
In het eerste filmpje komen de volgende tips aan bod:
In het tweede filmpje zie je:
Met OneDrive kun je bestanden van jouw computer, smartphone en tablet opslaan in de cloud. Daarmee worden
ze opgeslagen bij Microsoft en kun je er met elk apparaat bij.
Je krijgt gratis 5 Gigabyte opslagruimte; als je meer ruimte nodig hebt dan kun je een abonnement kopen zoals je
hier
kunt lezen.
Om OneDrive te gebruiken heb je een Microsoft-account nodig. Heb je die nog niet, ga dan naar
https://account.microsoft.com/
om er een maken.
Belangrijk: Zorg ervoor dat je Microsoft-account goed beveiligd is met tweestapsverificatie.
Hieronder lees je over de volgende onderwerpen:
Windows: OneDrive in de verkenner
Windows: Meer of minder mappen opnemen in OneDrive
Website onedrive.com: Jouw bestanden in de cloud
De OneDrive-app voor iPhones en iPads
De OneDrive-app voor Android smartphones en tablets
Heb je OneDrive nog niet in gebruik? Klik dan op de Windows
startknop
en klik in de lijst met alle apps op OneDrive.
Meld je aan met je Microsoft-account. Daarna doorloop je een aantal stappen:
In het systeemvak (rechts in de taakbalk) zie je het wolkje van OneDrive
.
Als je de muis over het wolkje schuift (zonder te klikken) zie je of OneDrive nog bezig is bestanden naar de cloud te kopiëren of dat je "up-to-date" bent.
Klik op het wolkje en je ziet o.a. de bestanden die recent zijn geupload. Rechtsklik op het wolkje voor meer opties.
Nu je OneDrive gebruikt zie je in de verkenner bij elke map en bij elk bestand dat wordt gesynchroniseerd een status:
De status wordt met een ikoontje weergegeven:
Soms staat er een tweede ikoontje in de statuskolom:
Dit poppetje geeft aan dat je de map of het bestand via OneDrive met anderen hebt gedeeld.
Wil je meer weten over het delen van bestanden? Kijk dan op
deze webpagina van Microsoft
.
Je kunt de status van een map of bestand (en daarmee de opslag op jouw computer) veranderen door er met de rechtermuisknop op te klikken. In het contextmenu staan verschillende OneDrive-opties, zoals:
NB Bij rechtsklikken op een bestand verschijnt in het contextmenu ook de optie Versiegeschiedenis. Daarmee kun je een bestand zo nodig terugzetten naar een eerdere versie.
Bij het eerste gebruik van OneDrive kun je alleen kiezen of je de mappen Bureaublad, Documenten en Afbeeldingen
wilt opnemen in de cloud (je kunt hier meer over lezen op
deze webpagina van Microsoft
).
Het is mogelijk om ook een of meer van de andere hoofdmappen (bijv. Muziek en Video's) op te nemen in de cloud, maar dat vereist enkele speciale handelingen.
Het is overigens aan te raden om minstens één van de hoofdmappen niet in OneDrive op te nemen.
Stel dat je een aantal mappen of bestanden in de Documenten-map hebt staan die je niet in de OneDrive cloud wilt opnemen, bijv. omdat ze persoonlijke of vertrouwelijke informatie bevatten.
Bij OneDrive is het niet mogelijk om een (sub)map uit te zonderen van synchronisatie.
De enige manier om een map of bestand niet in de cloud te laten opnemen is door die map of dat bestand te verplaatsen buiten de gesynchroniseerde mappen.
Je zou hiervoor bijv. de Downloads-map (of de 3D-objecten-map) kunnen gebruiken. Door daar je persoonlijke bestanden te plaatsen en door die map niet op te nemen in OneDrive weet je zeker dat de betreffende gegevens niet in de cloud belanden.
Voorbeeld: Stel dat de Afbeeldingen-map in OneDrive is opgenomen. In de Afbeeldingen-map staat een (sub)map genaamd Privé. Als je niet wilt dat de map Privé in de cloud terechtkomt, verplaats de map dan
(door te slepen of met
knippen en plakken)
naar bijv. de Downloads-map of naar een andere map die niet wordt gesynchroniseerd.
Via onderstaande stappen kun je de mappen 3D-objecten, Downloads, Muziek en/of Video's in de cloud opnemen. Als voorbeeld doen we dit voor Muziek:
Stel dat je op deze manier de mappen Downloads, Muziek en Video's hebt toegevoegd aan OneDrive (je gebruikt de 3D-objecten-map voor persoonlijke bestanden), dan zie je statusikoontjes bij zes van de zeven hoofdmappen:
Jouw bestanden staan in de cloud. Dat betekent dus dat je er via internet bij kunt.
Op elk apparaat kun je de browser gebruiken om naar
https://onedrive.com
te gaan. Meld je daar aan met je Microsoft-account. De browser toont dan jouw mappen en bestanden:
Je kunt jouw bestanden zien en bewerken. Ook kun je bestanden naar OneDrive in de browser slepen om ze te kopiëren naar jouw cloud.
Voor iPhones en iPads download je de OneDrive-app uit de Apple App Store.
Tik op het ikoontje van de App Store hiernaast om ernaartoe te springen.
Hoe je een app op je iPhone of iPad zet, kun je
hier lezen.
Als je de app voor het eerst opent, meld je je aan met je Microsoft-account. Na de privacy-mededeling kun je ervoor kiezen om diagnostische gegevens van de app met Microsoft te delen. Dat mag wel, maar hoeft niet. Ook het kopen van de Premium-versie is uiteraard optioneel.
Uiteindelijk kom je bij de mogelijkheid om de camera-upload in te schakelen. Daarmee komt automatisch een kopie van door jou gemaakte foto's terecht in de cloud. Een handige optie.
De OneDrive-app toont onderin het scherm een balk met opties. Tik daar op Bestanden om jouw mappen en bestanden in de cloud te zien:
Met de knop in het midden van de balk kun je documenten scannen en meteen in OneDrive opslaan. Met de Foto's-knop rechts in de balk krijg je miniaturen van je foto's te zien. Tik op een foto voor een grote weergave; daar kun je o.a. de foto delen, downloaden en via de puntjes in een fotoalbum zetten.
Wil je bestanden die in OneDrive staan "offline beschikbaar maken" op je mobiele apparaat: tik dan in de balk op Bestanden, ga naar de map of bestanden die je wilt downloaden en tik rechts daarvan op de drie puntjes: daarmee verschijnt een menu met diverse mogelijkheden:
Je kunt de bestanden in OneDrive ook bereiken vanuit de Apple Bestanden-app. En als je iPhone of iPad bijna vol is kun je in de Bestanden-app bestanden verplaatsen naar OneDrive om ruimte vrij te maken.
Tik linksboven in de app op het gekleurde rondje met jouw initialen om o.a. bij offlinebestanden, de prullenbak en instellingen te komen. Bij instellingen kun je je zo nodig afmelden uit de app.
Meer informatie over de app voor iPhone en iPad vind je op
deze
en
deze
webpagina van Microsoft.
Voor Android smartphones en tablets download je de OneDrive-app uit de Google Play Store.
Tik op het ikoontje van de Play Store hiernaast om ernaartoe te springen.
Hoe je een app op je Android smartphone of tablet zet, kun je
hier lezen.
Als je de app voor het eerst opent, meld je je aan met je Microsoft-account. Na de uitnodiging om de Premium-versie te kopen kun je de camera-upload inschakelen.
Daarmee komt automatisch een kopie van door jou gemaakte foto's terecht in de cloud. Een handige optie.
De OneDrive-app voor Android smartphones toont onderin het scherm een balk met opties. Tik daar op Bestanden om jouw mappen en bestanden in de cloud te zien. De OneDrive-app voor Android tablets toont links een kolom met ikoontjes. Tik daar op het mapje om jouw mappen en bestanden in de cloud te zien:
Links OneDrive op een Android smartphone, rechts op een Android tablet.
Met de ronde knop rechtsonder kun je documenten scannen en meteen in OneDrive opslaan. Met de Foto's-knop rechts in de balk of links in de kolom krijg je miniaturen van je foto's te zien. Tik op een foto voor een grote weergave; daar kun je o.a. de foto delen, downloaden en via de puntjes in een fotoalbum zetten.
Bestanden offline beschikbaar maken:
Afhankelijk van de fabrikant en versie van jouw Android-apparaat kun je OneDrive toevoegen aan de Mijn Bestanden-app op je mobiele apparaat. Op een Samsung smartphone open je de Mijn bestanden-app, tik je op de drie puntjes en vervolgens op Instellingen. Daar kun je je aanmelden bij OneDrive.
Daarna kun je ook bestanden van je mobiele apparaat verplaatsen naar OneDrive om ruimte vrij te maken op je Android-toestel.
Tik rechtsonder in de smartphone-app op "Ik" of links in de tablet-app op het poppetje om o.a. bij de prullenbak en instellingen te komen. Bij instellingen kun je je zo nodig afmelden uit de app.
Meer informatie over de Android app vind je op
deze webpagina van Microsoft
.
In OneDrive kun je gebruik maken van een persoonlijke kluis. Dat is een extra beveiligde map. In de gratis versie van OneDrive kun je hier slechts drie bestanden in plaatsen. In de betaalde versie is er geen beperking.
Ga op je Windows computer met de verkenner naar de OneDrive-map. Dubbelklik daar op Persoonlijke kluis. Klik op Volgende en bevestig dat OneDrive wijzigingen mag aanbrengen op je computer.
Daarna doorloop je een aantal stappen (14 in totaal, maar bij slechts enkele stappen hoef je iets te doen). De belangrijkste stap is dat je een extra beveiliging toevoegt, bijv. een alternatief e-mailadres of een telefoonnummer waar een beveiligingscode naartoe gestuurd wordt als je de kluis in wilt.
Hierna is de kluis beschikbaar. Als je de kluis 20 minuten niet gebruikt, sluit deze automatisch. Je kunt ook zelf de kluis sluiten: klik met de rechtermuisknop op het wolkje in het systeemvak en daarna op Persoonlijke kluis vergrendelen.
Als de kluis al is gesloten, kun je rechtsklikken om deze te ontgrendelen.
Om de kluis op een smartphone of tablet te gebruiken tik je in de app op Persoonlijke kluis. Je kunt dan bijv. je vingerafdruk of een pincode instellen om de kluis te openen. Daarmee zijn er dus verschillende manieren om de kluis te openen op je computer en op je mobiele apparaat. Op elk apparaat moet je dit eenmalig instellen. In de app sluit de kluis automatisch na drie minuten.
Meer informatie over de kluis vind je op
deze webpagina van Microsoft
.
Meer informatie vind je in het
OneDrive-helpcentrum van Microsoft
.
Deze tip is zo belangrijk, hij komt meermaals voor op deze website! Jouw computer kan stuk gaan, gestolen worden, gehackt worden, versleuteld worden voor losgeld, je kunt je laptop per abuis ergens achterlaten... negatieve scenario's die wel degelijk kunnen plaatsvinden.
Dan is het jammer dat je een apparaat van waarde kwijt bent. Maar de waarde van verloren bestanden kan vele malen groter zijn. Identiteitsgegevens, dierbare foto's, filmpjes - je zou ze maar kwijtraken of ze zouden maar in verkeerde handen vallen.
Dus maak regelmatig een back-up van jouw persoonlijke bestanden!
Windows maakt het je makkelijk: open de verkenner,
klik op Deze pc in de linkerkolom en rechts zie je de hoofdmappen waarin je persoonlijke bestanden staan:
Afbeeldingen, Bureaublad, Documenten, Downloads, Muziek, Video's en 3D-objecten.
Als je die mappen regelmatig (bijv. eens per maand of kwartaal) naar een externe usb-disk of usb-stick kopieert, dan ben je veilig.
NB Als je jouw bestanden ook in andere mappen dan de genoemde bewaart (bijv. op een D:-schijf), neem die dan ook mee in de reservekopie.
Je kunt een reservekopie op meerdere manieren maken. In het filmpje hieronder zie je een eenvoudige, goede manier waarbij je in één venster alle handelingen verricht:
Hierna ontkoppel je de usb-disk of je zet de computer uit en haalt dan het usb-kabeltje uit het apparaat. Berg de usb-disk goed op!
Op de volgende pagina's tref je gerelateerde informatie aan:
Even een quiz tussendoor. Weet jij wat de volgende sneltoetsen doen:
Ctrl+C,
Ctrl+V,
Ctrl+X,
Ctrl+A,
Ctrl+Z,
Win,
Win+E,
Win+.,
Ctrl+F,
Ctrl+S en
Alt+F4?
Sneltoetsen zijn toetscombinaties waarbij je de Ctrl-, Alt- of Windows-toets ingedrukt houdt en vervolgens op een andere toets drukt. Daarna laat je beide toetsen los. Het werkt net zo als bij het typen van een hoofdletter: dan druk je "tegelijk" op de Shift-toets en een letter.
Zoals je bij de voorbeelden hierboven ziet wordt de Windows-toets vaak afgekort tot Win. Dus sneltoets "Windows+E" en "Win+E" betekenen hetzelfde.
Veel sneltoetsen werken binnen een bepaald programma, bijv. in de Verkenner of in tekstverwerker Word. Sneltoetsen die de Windows-toets gebruiken horen bij het Windows besturingssysteem en werken op elk moment en vanuit elk programma.
Het doel van sneltoetsen blijkt al uit de naam: door op een toetscombinatie te drukken doe je iets sneller dan met de muis.
Voorbeeld: in de browser Chrome kun je iets op een webpagina zoeken. Daarvoor klik je met de muis op de drie puntjes rechtsboven en vervolgens klik je op Zoeken. Hetzelfde bereik je met de sneltoets Ctrl+F (de F van Find).
Probeer het nu maar eens: druk op Ctrl+F en zoek op "vensters". Zo vind je snel dit onderwerp op deze webpagina.
Er zijn honderden toetscombinaties die je natuurlijk niet allemaal gaat onthouden. Er is een website waarbij je sneltoetsen voor allerlei programma's kunt vinden. De naam van die website is makkelijk te onthouden:
http://www.sneltoetsen.com/
.
En dan nu de antwoorden op de quizvragen:
Ctrl+C = kopiëren
Ctrl+V = plakken
Ctrl+X = knippen
Ctrl+A = alles selecteren
Ctrl+Z = laatste handeling ongedaan maken
Win = Windows startmenu tonen
Win+E = Windows verkenner ("explorer") openen
Win+. = Emoji kiezen
Ctrl+F = zoeken ("find")
Ctrl+S = bewaren ("save")
Alt+F4 = programma sluiten
Hoeveel heb je er goed?
Zijn er programma's waar je vaak mee werkt, bijv. je fotoprogramma of de app om naar je favoriete muziek te luisteren?
Of heb je documenten die je dagelijks gebruikt, bijv. een dagboek of een spreadsheet met inkomsten en uitgaven?
Om het je makkelijk te maken zou je voor zo'n programma of document zelf een sneltoets kunnen maken. Als je dan op die toetscombinatie drukt, opent direct het programma of document.
In het volgende voorbeeld gaan we een sneltoets maken voor het videobel-programma Zoom. Als je dit programma gebruikt, staat er al een snelkoppeling op je bureaublad. Die snelkoppeling is de basis voor de sneltoets.
Als je zelf voor een programma of document een sneltoets gaat maken, zorg er dan als eerste voor dat je er een snelkoppeling van hebt. Die maak je zo nodig door met de rechtermuisknop op het ikoontje te klikken en vervolgens te kiezen voor "Snelkoppeling maken".
NB Een snelkoppeling herken je aan het kleine pijltje linksonder het ikoontje, zoals je hierboven ziet bij de Zoom-snelkoppeling.
Klik met de rechtermuisknop op de snelkoppeling van Zoom; klik daarna in het geopende menu op Eigenschappen.
Op het tabblad Snelkoppeling zie je al dat er geen sneltoets is voor Zoom. Klik met je muis in het Sneltoets-veld en druk op een letter op je toetsenbord die je voor de sneltoets wilt gebruiken, bijv. de Z van Zoom (je hoeft dus niet op de Ctrl- of Alt-toets te drukken).
Hiermee maak je sneltoets Ctrl+Alt+Z voor Zoom. Dus als je voortaan Zoom wilt starten, houd je de Ctrl- en Alt-toetsen ingedrukt en druk je vervolgens op de Z.
Vooruit, nog eentje om het af te leren... Stel dat je een dagboek bijhoudt in een Word-document. Elke dag, misschien meermaals per dag, open je dat Word-document om het bij te werken. Het zou dus handig zijn daarvoor een sneltoets te maken:
Voortaan druk je op Ctrl+Alt+D om direct je dagboek in Word te openen.
In de vorige tip maakte je een sneltoets voor een programma of document dat je vaak gebruikt. Nu gaan we nog een stap verder: wil je dat bijv. jouw dagboek automatisch wordt geopend nadat je Windows hebt gestart?
Dit bereik je door een snelkoppeling naar jouw dagboek in een speciale map te zetten:
Voortaan wordt de snelkoppeling naar je favoriete programma of document automatisch uitgevoerd als je Windows start. Je kunt er dan meteen mee aan de slag.
Wil je je Windows computer afsluiten, dan klik je normaal gesproken op de startknop, vervolgens klik je op het Aan/uit-knopje en tot slot klik je op Afsluiten.
Pfff, je moet drie keer op een verschillende knop klikken... dat kan makkelijker!
Inderdaad, het kan makkelijker door een Afsluiten-ikoontje op je bureaublad te zetten. Dubbelklik erop en Windows sluit meteen af.
Doe het volgende om het Afsluiten-ikoontje te maken:
In principe ben je nu klaar. Je hebt een (nogal vreemd) ikoontje op je bureaublad staan; als je erop dubbelklikt, sluit Windows af.
Wil je een ander ikoontje, rechtsklik er dan op en klik onderin het menu op Eigenschappen.
Klik daarna op de knop Ander pictogram....
Na de melding krijg je een klein venster met allerlei ikoontjes. Dubbelklik op het ikoontje dat je aanspreekt en klik tot slot op de OK-knop.
Wil je iets bewaren dat op je scherm staat? Bijvoorbeeld informatie op een website in de browser?
Of een foto-overzicht in de Foto's-app? Contactgegevens van iemand?
Wat er ook op je scherm staat, je kunt het vastleggen!
Windows biedt veel mogelijkheden om een schermkopie te maken. Je kunt kiezen voor één venster, het volledige scherm of een stuk(je) van het scherm.
Je leest hierover in het aparte onderwerp Schermkopie en knipsel.
Staat jouw bureaublad vol met ikoontjes? Je bent niet de enige! Je zou de tegels van het Windows startmenu kunnen gebruiken, maar niet iedereen vindt dat makkelijk werken en bovendien staan daar alleen maar apps.
Een beter alternatief is een werkbalk! Zo'n werkbalk bestaat uit een map waarin je van alles kunt plaatsen, bijv. (snelkoppelingen naar) apps, instellingen, je fotomap, een document, spreadsheets, een fitnessvideo, je muziekbibliotheek enzovoorts. Je kunt ook mappen in de werkbalk-map maken om het een beetje te organiseren.
Een werkbalk open je vanaf de taakbalk waar twee kleine pijltjes komen te staan, links van het systeemvak. Klik maar eens op de afbeelding hiernaast: de werkbalk-map heet Demo. Als je op de pijltjes ervan klikt krijg je een kolom met alles wat je in de map hebt gezet. Klik op een regel in die kolom en de map, de video, de app of het document opent.
Dus in plaats van een warboel aan pictogrammen op je bureaublad, krijg je zo een georganiseerd menu!
Je maakt een werkbalk als volgt:
Om van een bestand een snelkoppeling te maken, rechtsklik je erop en kies je vervolgens "Snelkoppeling maken".
Je herkent een snelkoppeling aan het kleine pijltje linksonder het ikoontje, zoals hiernaast bij de snelkoppeling van een Word-document.
Soms ben je met een paar apps bezig en zie je niet meer waar het pijltje van de muis op het scherm staat. Er is een handigheidje om de muis snel te vinden met de Ctrl-toets:
Vanaf nu kun je op elk scherm en in elke app de muis makkelijk terugvinden: druk een paar keer op de Ctrl-toets en je ziet een cirkel verschijnen op de plaats van de muis.
Bing is de internet-zoekmachine van Microsoft. Er is niets mis mee, maar veel mensen willen toch liever zoeken met Google. Microsoft wil liever dat je Bing gebruikt en Windows is van... Microsoft. Vandaar dat Bing "een beetje" wordt opgedrongen als je Windows gebruikt.
Maar gelukkig, met een paar handelingen kun je Bing vervangen door Google. Hieronder staan de stappen voor de browsers Edge, Chrome en Firefox.
Edge:
Chrome:
Firefox:
Op jouw computer staan vast verschillende browsers, zoals Edge, Chrome en/of Firefox. Als jij op internet iets wilt opzoeken dan start je zelf de browser die jouw voorkeur heeft. Maar stel nu dat je een e-mail krijgt en daarin staat een link naar een website: als jij daarop klikt, dan start Windows één van de browsers op jouw computer.
Welke...?
En mogelijk staan er verschillende e-mailprogramma's op jouw computer. Standaard heeft Windows 10 een Mail-app. Misschien heb je ooit Outlook gekocht of Thunderbird geïnstalleerd. Als jij een e-mail wilt versturen dan start je zelf het e-mailprogramma dat jouw voorkeur heeft.
Maar stel nu dat je op internet bent, zoals nu op de website van Adam Computerhulp.
Als je onderaan deze pagina op de link klikt om Adam een reactie te mailen dan start Windows één van de e-mailprogramma's op jouw computer.
Welke...?
Dit zijn twee voorbeelden om standaard-apps te introduceren. Je kunt namelijk via de Windows-instellingen opgeven wat jouw favoriete browser, e-mailprogramma etc. is. Daarmee bereik je dat Windows "automatisch" het juiste programma kiest om te internetten, e-mailen enz. Het instellen doe je als volgt:
Als je een bestand of map weggooit in de verkenner, dan komt het terecht in de prullenbak. Op zich prima, want als je een foutje maakt, dan kun je het verwijderde toch nog terugzetten.
Maar soms wil je iets echt verwijderen. Dan moet je dus na de verwijderactie in de verkenner naar de prullenbak en het daar nogmaals verwijderen.
In dat geval is deze tip handig: als je in de verkenner een of meer geselecteerde bestanden en/of mappen definitief permanent wilt verwijderen, houd dan de Shift-toets ingedrukt en druk vervolgens op de Delete-toets.
Beantwoord de bevestigingsvraag van Windows met Ja en alles is meteen definitief weg!
Pas dus wel op...
Hieronder tref je een aantal tips aan om je computer op te schonen. Probeer deze vorm van onderhoud elke 3 tot 6 maanden een keer toe te passen zodat je computer in goede conditie blijft.
Laat je niet verleiden tot de aanschaf van commerciële, al dan niet gratis, opschoonprogramma's. Windows 10 heeft zelf alles in huis om de computer in goede staat te houden (met een uitzondering op de regel voor het verwijderen van dubbele bestanden).
En kijk ook eens bij het onderwerp van de verkenner. Daar lees je hoe je je persoonlijke bestanden kunt (re)organiseren in mappen zodat je ze makkelijk kunt terugvinden. In combinatie met opschoonacties krijg je dan een efficiënt werkende computer.
Voer schijfopruiming twee keer uit
Verwijder tijdelijke bestanden
Verwijder apps die je niet gebruikt
Verwijder wifi-netwerken die je niet langer gebruikt
Schakel zoveel mogelijk opstartprogramma's uit
Windows heeft een app genaamd Schijfopruiming waarmee het besturingssysteem zelf scant naar bestanden die je zou kunnen verwijderen. De resultaten van de scan worden aan jou getoond en vervolgens kun jij kiezen of de bestanden inderdaad verwijderd mogen worden.
Om de app te starten klik je op de Windows startknop, daarna klik je in de lijst met apps op Windows Systeembeheer en tot slot op Schijfopruiming.
Als je alleen een C:-schijf in de computer hebt, dan start de scan meteen. Heb je meerdere schijven, dan kies je de C:-schijf en klik je op OK om de scan te starten.
Na een minuut of zo toont Schijfopruiming de resultaten van de scan:
Let op: je zou denken dat Windows nu alle bestanden toont die verwijderd kunnen worden. Dat is echter niet het geval. In de eerste scan slaat Windows een belangrijk onderdeel over, namelijk de "systeembestanden" die kunnen worden verwijderd.
Zoals je op de schermkopie hiernaast ziet, staat linksonder in het venster met de resultaten van de eerste scan een knop genaamd Systeembestanden opschonen.
Het is zeer aan te raden nu op die knop te klikken, zodat Schijfopruiming een tweede scan uitvoert en dit keer inclusief te verwijderen systeembestanden. Deze scan duurt langer dan de eerste.
Systeembestanden zijn met name oude versies van Windows updates. En juist die nemen erg veel ruimte in op je computer.
De resultaten van de tweede scan zouden er uit kunnen zien zoals op de schermkopie hiernaast -
merk het verschil met de eerste scan!
Nu kun jij beslissen welke bestanden verwijderd mogen worden. Als je in de bovenste helft van het venster op een regel klikt, staat in de onderste helft een korte uitleg over de desbetreffende bestanden. Door een vinkje voor een regel te zetten geef je aan dat de bestanden kunnen worden verwijderd. Als er geen vinkje staat, worden die bestanden niet verwijderd.
Let op dat je de volledige lijst nakijkt: gebruik de schuifbalk aan de rechterzijde om alle regels te zien.
In principe kan alles weg, maar met twee mogelijke uitzonderingen: Downloads en Prullenbak.
Nadat je vinkjes hebt geplaatst of weggehaald in het bovenste deel van het venster, klik je onderin op OK om de geselecteerde bestanden te verwijderen.
Schijfopruiming verwijdert de desbetreffende bestanden definitief: ze komen niet in de Prullenbak terecht.
Zodra Schijfopruiming klaar is, verdwijnt het venster vanzelf.
Als systeembestanden zijn geselecteerd voor verwijdering, kan dit vrij lang duren (een half uur is niet uitzonderlijk).
Je zou denken dat Schijfopruiming (zie de vorige tip) er wel voor zorgt dat tijdelijke bestanden worden verwijderd. Maar nee, er zijn twee mappen met tijdelijke Windows-bestanden die worden overgeslagen. Om die mappen te legen doe je het volgende:
Ziezo, dat was de eerste map met tijdelijke bestanden. Herhaal nu de bovenstaande stappen, maar typ in stap 2 niet temp maar %temp% in het Uitvoeren-venster. Daarmee opent de verkenner een andere temp-map waarvan de inhoud ook volledig kan worden verwijderd.
Vaak staan er veel dubbele bestanden op je computer. Met name van foto's, maar ook van downloads willen er nogal eens duplicaten op je apparaat staan. Niet alleen nemen zij onnodig ruimte in beslag, vaak is het ook verwarrend als je een bestand in meerdere mappen aantreft.
Windows heeft geen ingebouwde functie om dubbele bestanden op te sporen. Mede daarom vind je op internet veel programma's die dubbele bestanden kunnen vinden en helpen om ze te verwijderen. Een goed programma is Duplicate Cleaner van DigitalVolcano Software Ltd. Het programma werkt in het Nederlands.
De gratis versie van dit programma heeft voldoende mogelijkheden; het is genaamd Duplicate Cleaner Free. Deze versie wordt hieronder behandeld.
Als je meer wilt zou je de betaalde versie kunnen aanschaffen; deze heet Duplicate Cleaner Pro.
Het programma staat nu op je computer. Als je in de laatste stap de vinkjes niet verwijderde dan is het programma gestart. Geen probleem, sluit het maar weer.
Klik op het beginscherm op de blauwe knop Nieuwe zoekactie:
Dus... je laat alle waarden staan: je zoekt met de normale modus naar bestanden met dezelfde inhoud:
Als in het rechterdeel de map(pen) staan waarin jij wilt zoeken, klik dan op de knop Scan starten:
Wat handig is van Duplicate Cleaner is dat het groepen van duplicaten maakt.
Elke groep bestaat uit een bestand dat minimaal twee keer is aangetroffen.
Met andere woorden, als bijv. jouw foto's zijn doorzocht en één foto komt 3 keer voor en een andere foto komt 6 keer voor, dan zijn er twee groepen met duplicaten gevonden. De eerste groep heeft 3 bestanden, de tweede groep heeft er 6.
Met de samenvatting weet je al hoeveel dubbele bestanden zijn gevonden: in het voorbeeld hierboven staat 14 groepen van duplicaten, 14 bestanden komen dus meer dan één keer voor. Je weet zelfs al hoe vaak ze voorkomen, namelijk 32 keer. Dus: 14 "originele" bestanden en 18 extra "kopieën".
Sluit het venster met de samenvatting.
Eerst selecteer je de dubbele bestanden die kunnen worden verwijderd. Daarna verwijder je de geselecteerde bestanden.
Selecteer dubbele bestanden die kunnen worden verwijderd
Het selecteren van te verwijderen dubbele bestanden kan op verschillende manieren:
Tip: Probeer dit eerst eens uit op een map met testbestanden!
Verwijder de geselecteerde bestanden
Nadat dubbele bestanden zijn geselecteerd (door jezelf met de muis en/of via de selectie-assistent) zie je een vinkje bij de bestanden die kandidaat zijn voor verwijdering. Voor de duidelijkheid zijn de desbetreffende regels ook doorgestreept.
Loop er nog even doorheen om zeker te weten dat de selectie goed is.
Daarna klik je in de balk boven de bestanden op de knop Bestand verwijderen....
Ter bevestiging toont Duplicate Cleaner het volgende venster:
Zoals je ziet gaan de te verwijderen bestanden standaard naar de prullenbak (met uitzondering van zip-bestanden). Dat is ook aan te raden want zo kun je evt. later nog een bestand terugzetten.
Daarnaast wordt de verwijdering via de Windows Shell uitgevoerd. Daarmee krijg je de gebruikelijke voortgangsbalk te zien tijdens het verwijderen.
Laat beide vinkjes dus staan in het bevestigingsvenster. Klik op de knop
Verwijder bestanden om de verwijdering uit te voeren.
Alsof het nog niet genoeg is, krijg je daarna nog een laatste bevestigingsvraag:
Klik op Ja en de geselecteerde bestanden worden verwijderd.
Tot zover Duplicate Cleaner Free. Probeer het eerst eens rustig uit met een testmap waarin je wat dubbele bestanden zet.
Er staan tientallen apps op je computer. De meeste zijn onderdeel van Windows, zoals uiteraard de verkenner, browser Edge en de instellingen-app. Maar ook apps waar je mogelijk niet om zit te springen, zoals "Alarmen en klok", "Feedback-hub", "Groove Muziek" en "Xbox".
Mogelijk heb je in het verleden zelf programma's of apps op je computer geïnstalleerd. Vaak doe je dat na een publicatie in de krant of na een tip van vrienden. Net zo vaak vergeet je het bestaan van de app want zo bijzonder was het toch ook weer niet. Juist dat soort apps zou je van je computer kunnen verwijderen als onderdeel van de opschoonacties.
Volg onderstaande stappen om alle apps op je computer te zien en waar nodig te verwijderen:
Jouw computer onthoudt wifi-netwerken en bijbehorende wachtwoorden die je in het verleden hebt gebruikt.
Dat is handig om snel weer verbinding te maken, maar netwerken die je al lange tijd niet gebruikt kun je
beter verwijderen om misbruik ervan te voorkomen.
Klik hier om op de pagina met Windows beveiligingstips te lezen hoe je deze gegevens verwijdert.
In de browser (internetprogramma) staan veel gegevens die kunnen worden opgeschoond. Bijv. je zoekgeschiedenis, downloadgeschiedenis, cookies, formuliergegevens, cache (buffer) en meer.
Klik hier om op de pagina met Windows beveiligingstips te lezen hoe je deze gegevens verwijdert.
Als je de Windows-computer aanzet, dan starten naast het besturingssysteem ook een aantal programma's op. Bijv. de viruschecker, jouw cloudopslag, software van je printer en meer.
Het kan zijn dat er buiten jouw medeweten om opstartprogramma's zijn toegevoegd aan je computer. Bijv. bij installatie van Spotify, gebruik van Skype of koppeling van een Logitech-muis. Veel van dat soort programma's controleert elke keer weer of er een update voor is - terwijl dat ook gebeurt bij gebruik van de software.
Dit zijn maar enkele voorbeelden. Er zijn computers met meer dan 20 opstartprogramma's waarvan 80% overbodig is.
Elk opstartprogramma vertraagt de computer. Niet altijd in aanzienlijke mate, maar het is aan te raden zo veel mogelijk opstartprogramma's uit te schakelen - dat is ook goed voor je veiligheid.
Volg om te beginnen deze stappen:
Met het bovenstaande heb je de bulk te pakken.
Er zijn twee mappen op je computer waar ook opstartprogramma's zouden kunnen staan. De kans daarop is niet groot, want het zijn mappen waar oudere Windows-versies gebruik van maakten. Maar toch goed om dit even te controleren:
Herhaal nu de bovenstaande stappen, maar typ in stap 2 in het Uitvoeren-venster niet shell:startup maar shell:common startup (let op: er staat een spatie tussen common en startup). Daarmee opent de verkenner een andere Opstarten-map die ook leeg zou moeten zijn. Zo niet, doe dan weer wat hierboven staat.
Terwijl je Windows gebruikt zijn er allerlei apps actief op de achtergrond en die gebruiken natuurlijk een deel van de computercapaciteit. Op zich niet zo erg, maar veel van de programma's die standaard actief zijn gebruik je niet. Die kun je dus net zo goed uitzetten:
Zo'n 10 - 15 jaar geleden waren er speciale programma's om de schijf van je computer te defragmenteren. Startte je zo'n programma dan voltrok zich een betoverend schouwspel op je beeldscherm met rode en groene verspringende vakjes...
Lees meer...
Windows begint dan te schrijven in het lege stukje op de schijf dat net vrij is gekomen. Maar daar past slechts 1 Mb in. Dus gaat het verder in een volgend leeg stukje waar misschien een halve Mb past.
Stel dat de resterende 1,5 Mb op een volgend deel van de schijf wordt opgeslagen, dan is het muziekbestand dus in drie fragmenten opgeslagen. Bij een traag werkende schijf die ook nog eens gefragmenteerde bestanden bevat, gaat alles steeds langzamer.
Defragmentatie is dan de oplossing: bestanden worden in één geheel herschreven op de schijf.
Lees minder...
Tegenwoordig zijn de meeste computerschijven zo snel dat defragmentatie eigenlijk niet meer nodig is. Voor langzame schijven zorgt Windows zelf voor defragmentatie.
En als in jouw computer een ssd-schijf zit, dan is het zelfs af te raden want het defragmenteren van een ssd leidt tot overmatige slijtage.
Je kunt de fragmentatiestatus en -instelling van een computerschijf als volgt in Windows vinden:
Mocht je niet zeker weten of je een ssd-schijf in je computer hebt, kijk dan in de kolom "Mediumtype" van het laatste venster hierboven. Daar staat Hardeschijfstation voor een gewone vaste schijf en SSD voor een ssd-schijf.
Deze actie is geen onderdeel van het reguliere opschonen, maar is van toepassing als je een Windows computer weg wilt doen.
Heb je een computer die je niet meer gebruikt en aan iemand wilt geven of van de hand wilt doen? Er staan misschien
nog persoonlijke gegevens op die je eerst met zekerheid wilt verwijderen.
De makkelijkste en veiligste manier: haal de schijf uit de computer en vernietig deze. Maar dat is niet milieuvriendelijk
en iemand anders kun je mogelijk een plezier doen met een werkende computer.
In de stappen hieronder lees je wat je kunt doen om de schijf van de Windows computer zo goed mogelijk te wissen.
NB Als je de schijf drie keer wist, dan duurt de eerste uitvoering veruit het langst. De tweede duurt grofweg 30 tot 40% van de tijd van de eerste uitvoering. De derde is doorgaans kort van duur.
De Windows beveiligingstips zijn aanraders.
Op de
Microsoft Support-website
tref je meer informatie aan over het Windows besturingssysteem.
Reageren?
Wil je meer weten of heb je hulp nodig? Wil je een reactie geven?
Stuur een e-mail naar adamcomputerhulp@gmail.com.